ICT&E  /  Opleiding Expert Formatief leren en werken VO 20-21

Opleiding Expert Formatief leren en werken VO 20-21

In het schooljaar 2020 – 2021 bieden Michel van Ast en Bob Hofman samen een eenjarige opleiding ‘Expert formatief leren en werken’ aan.

Wat leer je?

De opleiding ‘Expert formatief leren en werken’ is bedoeld voor kartrekkers, leerkrachten en docenten, coördinatoren en/of teacher leaders die zich bezig houden met het realiseren van een formatieve cultuur in hun school en werken vanuit een helder geformuleerde opdracht om een professionele leergemeenschap (PLG) als een jaarlaag, team of werkgroep te ondersteunen. Uiteraard volgen we bij de bijeenkomsten de richtlijnen van de RIVM op en is in overleg met de deelnemers een ‘blended’ aanpak mogelijk.

over de opleiding: Zoom-gesprekken van Michel en Bob. 

Vier Global Experts

We zijn er trots op om te kunnen melden dat onze opleiding ondersteund wordt door vier Global Experts:

• Professor Steve Joordens – Waarom ‘leren van feedback’ onnatuurlijk is.
• Professor John Hattie – ‘Visible learning’
• Professor Andy Hargreaves – ‘Leading from the Middle’
• Emeritus Professor Michael Fullan – ‘Create meaningful Learning with the World’

Opbrengst.

Wat levert de opleiding jou en je school op?

Tijdens de opleiding werk je aan het ontwikkelen en gebruiken van een ‘Handboek formatief leren & werken’ voor jouw school. Een handboek met uitgangspunten, didactische bouwstenen en instrumenten als basis voor een formatieve cultuur in je school. Alle gemaakte afspraken over leren, reflecteren en evalueren staan voor leerlingen en docenten in het handboek helder en eenduidig verwoord.
Het proces van ontwikkelen en gebruiken doe je samen met collega’s in je school. Vanuit de opleiding ondersteunen we je om dat proces in drie fasen te doorlopen:

1. Verzamelen– Samen in kaart brengen wat er binnen en buiten je school al is.
We delen een aantal prachtige voorbeelden uit Australië en Canada die je zeker zullen inspireren. Met die inspiratie ga je in jouw school in kaart brengen welke onderdelen van een formatieve cultuur al aanwezig zijn en en hoe je daarop voort kunt bouwen.

2. Onderzoeken – Samen met de andere deelnemers analyseren en ordenen we de opbrengsten uit de eerste fase. Met die bouwstenen leggen we daarmee de basis voor het handboek op jouw school. In het handboek komen alle ‘tandwielen’ van de formatieve praatplaat bij elkaar.

3. Toepassen – Met het handboek als leidraad zorg je er samen met collega’s (PLG) op jouw school voor dat de uitgangspunten, didactische bouwstenen en instrumenten voor formatief leren en werken overal en eenduidig zichtbaar zijn in jouw school. Natuurlijk is het handboek en het implementatieproces na een jaar nog niet volledig, maar je hebt wel een stevige basis gelegd waarop je school verder kan bouwen.
De uitgangspunten, didactische bouwstenen en instrumenten die na een jaar wel ontwikkeld zijn, kun je uiteraard al met collega’s in gebruik nemen om er samen voor te zorgen dat het groeiproces zichtbaar wordt in je school.

Why – How – What

Tijdens de opleiding bekijken we formatief  vanuit de drie kernvragen uit ‘The Golden Circle’ van Simon Sinek, het ‘Why, How and What’:

Waarom – Wat maakt dat jouw school er voor kiest op weg te gaan naar een formatieve cultuur? Waarom wil jij als  expert formatief aan de slag?

Hoe – Hoe kun jij in een organisatie een breed gewenste verandering ondersteunen? Wat zijn je medespelers in het veranderingsproces? Hoe gewenst is die verandering eigenlijk? Welke andere lopende processen in je school zijn van invloed op het proces dat jij ondersteunt?

Wat – Wat houdt formatief in? Je kunt vanuit zoveel perspectieven naar formatief kijken; formatief als basis voor het leren ontwerpen, formatief handelen en werken, formatief als basis van een organisatie, de waarden en normen. Wat kunnen we van andere landen leren? Met name in Canada en Australië zien we dat formatief leren en werken een positieve impact op het onderwijs heeft.

Kenmerken van de opleiding

Als deelnemer:

• leer je alle aspecten van een formatieve cultuur kennen
• leer je van en met elkaar en reflecteren op eigen en andermans handelen
• werk je vanuit een helder geformuleerde schoolopdracht
• ondersteun je actief je schoolteam
• leg je verbinding met ervaringsdeskundigen en experts binnen en buiten Nederland
• leer je hoe je zowel projectmatig als iteratief kunt komen tot een formatieve cultuur

Data, onderwerpen tijden

De tien bijeenkomsten, in het centrum van het land, duren van 10:00 – 18:00 uur.
We starten iedere bijeenkomst om 09:30 uur met een facultatieve inloop, het ‘Kenniscafé’.

1. Maandag 28 september 2020 – ‘Samen op weg’
   • Inhoud: We maken een actieve start van een prachtig leeravontuur. Dat doen we samen, want leren kun je niet alleen. Kernvraag die op deze startdag centraal staat: ‘Wat hebben anderen nodig om samen ons gewenste doel te halen?’ Of nog specifieker: Waar werken we naar toe, hoe weten we dat we er zijn, waar staan we nu en hoe komen we daar?
   • Proces: De drie fasen van het proces, verzamelen, onderzoeken en toepassen, verkennen en fase 1 opstarten.
2. Maandag 09 november 2020  – ‘Leading from the middle’
   • Inhoud: Leiderschap kent vele aspecten, student leadership, teacher leadership, personal leadership en educational leadership. Het Canadese model ‘Leading from the Middle’ biedt een prachtig kader om na te denken over veranderingen in leiderschap; “From following up initiatives to expecting to take initiative”.
     On-line expert meeting met Andy Hargreaves.
   • Proces: Een korte reflectie op het proces van het verzamelen van materiaal en informatie.
3. Maandag 14 december 2020 – ‘Coachen van een team’
   • Inhoud: Hoe kom je tot gezamenlijk gedragen keuzes en doelen? Hoe geef je sturing aan zelfsturing van een PLG en het gehele team?
   • Proces: Samen met de andere deelnemers analyseren en ordenen we de opbrengsten uit de eerste fase en starten we met de opzet van het handboek.
4. Maandag 11 januari 2021 – ‘Leren ontwerpen’
   • Inhoud: ‘Waar werk je naar toe? Hoe weet je dat je er bent? Waar sta je nu? Hoe kom je daar?’ Dat zijn de vier vragen die er in een formatieve cultuur toe doen. Niet alleen in jouw eigen leerproces, in jouw  school en in het team. Maar zeker ook in de klas. Hoe geef je samen met je collega’s vorm aan deze vragen als je samen onderwijs voorbereidt, uitvoert en evalueert?”
   • Proces: Benoemen van de uitgangspunten, didactische bouwstenen en instrumenten die de inhoud van het handboek gaan vormen. En een start maken met het uitwerken daarvan in groepen.
5. Maandag 01 februari 2021 – ‘Leren zichtbaar maken’
   • Inhoud: Als er een naam onlosmakelijk verbonden is aan ‘Visible Learning’ dan is het wel die van John Hattie. Samen met het team van ‘Leren zichtbaar maken’ kijken we naar de impact en aandachtspunten van het ‘Visible Learning Plus – Leren Zichtbaar Maken’ traject.
   • Proces: De tussenstand opmaken: uitwerking van de uitgangspunten, didactische bouwstenen en instrumenten uitwisselen en verdiepen.
6. Maandag 08 maart 2021 – ‘Formatief handelen’
   • Inhoud: Formatief handelen gaat over de docent die in de klas formatief leren ontwerpt en mogelijk maakt voor alle leerlingen. En die samen met zijn collega’s formatief werkt in een jaarlaag of PLG. In deze bijeenkomst werken we aan het uitbreiden van jouw didactische repertoire t.a.v. formatief handelen.
   • Proces: Presenteren van de uitgangspunten, didactische bouwstenen en instrumenten, uitgewerkt door de verschillende groepen. En een start maken met het bepalen van de inhoud van het handboek voor jouw school.
7. Maandag 29 maart 2021 – ‘Leren reflecteren’
   • Inhoud: Feedback geven, ontvangen, discrimineren en verwerken is in de basis ‘niet natuurlijk gedrag’ zegt professor Steve Joordens uit Canada. We roepen allemaal wel dat feedback zo’n krachtig instrument is, maar hoeveel aandacht besteden we aan het stap voor stap ontwikkelen van die basisvaardigheid?
     In deze bijeenkomst hebben we een on-line expert meeting met Steve Joordens.
   • Proces: Aandacht voor het creëren van draagvlak, hoe zorg je er binnen jouw school voor dat ‘jouw handboek’ ‘ons handboek’ wordt en dat de elementen uit het handboek zichtbaar worden.
8. Maandag 17 mei 2021 – ‘Leren met technologie versterken’
   • Inhoud: “A fool with a tool, is still a fool” – Wijze woorden van Michael Fullan (NPDL). In zijn uitgave ‘A Rich Seam’ beschrijft Michael gedetailleerd wat de kracht en impact van een betekenisvolle inzet van technologie is. Met dat in ons achterhoofd en het gedachtengoed uit Kleppen dicht! en Kleppen open! als basis onderzoeken we op welke manier technologie van toegevoegde waarde kan zijn in een formatieve cultuur.
   • Proces: Bijdragen aan de kwaliteit van de handboeken door het geven, ontvangen en verwerken van peerfeedback. Je handboek is klaar!
9. Maandag 07 juni 2021  – Van summatief beoordelen naar formatief data verzamelen
   • Inhoud: Hoe verzamel je bewijs over het leren van leerlingen? En hoe pas je op basis hiervan de dagelijkse onderwijspraktijk aan om tegemoet te komen aan de behoeften van de leerling?
   • Proces: Eerste schoolbezoek in tweetallen in de ochtend, onderzoek bij elkaar hoe leren zichtbaar wordt gemaakt en hoe het handboek in de praktijk wordt gebruikt. Reflectie op de schoolbezoeken in de middag, centraal.
10. Maandag 13 september 2021 – “Leren evalueren: kenmerk van een formatieve cultuur”
    • Inhoud: Bij een evaluatie kijk je terug naar je eigen leerdoelen en succescriteria; samen met anderen kijk je naar je aanpak, je strategieën en je resultaten. We kennen in onze taal niet voor niets het spreekwoord ‘je leert het meest van de fouten die je maakt’… maar hoe doe je dat effectief, met een ‘Growth Mindset?
      In deze 10e en laatste bijeenkomst vragen we ons dus samen af: “Wat maakte nu dat jij er ‘voor ging’ in dit traject? Waar deed je een extra inspanning omdat je nog niet tevreden was? Welke keuzes hadden effect op je leerproces?
    • Proces: Tweede schoolbezoek in tweetallen in de ochtend, onderzoek bij elkaar hoe leren zichtbaar wordt gemaakt en hoe het handboek in de praktijk wordt gebruikt. Reflectie op de schoolbezoeken in de middag, centraal. Evaluatie en afronding van de opleiding.

Omvang

De opleiding kent een omvang van 80 contacturen; daarnaast werk je in je school aan je eigen formatieve traject.

Kosten

De kosten van deze 1-jarige opleiding bedragen € 2.890, –

Opgeven

Je kunt zich opgeven voor deze opleiding door middel van het invullen en versturen van onderstaand formulier.