Naar aanleiding van een oproep onder het onderwijzend personeel op het Liemers College, locatie Zonegge, heb ik een motivatiebrief geschreven om kans te maken op deze studiereis naar Toronto. Waar ik op hoopte: “een sfeer proeven met de volgende ingrediënten: Inspiration, motivation, passion, collaboration and reflection …”. Vanaf het eerste bezoek op maandag aan de James W Hill Elementary School ben ik begeesterd door de inspiratie, het enthousiasme, de positieve sfeer en de opbrengstgerichte manier van (samen-)werken en reflecteren.
Als “toetje” zijn er nog vier inspirerende dagen bij gekomen.
De “uplifting” lecture van niemand minder dan Andy Hargreaves is zeer inspirerend geweest, door zijn geestige manier van vertellen, zijn natuurlijke manier van interactie met toehoorders en de herkenbaarheid in de voorbeelden, die hij gebruikt. Uplifting is iets, dat je bij anderen (belangeloos) teweegbrengt en waarbij je ongeacht de beloning, of het resultaat, de ander en jezelf een positieve (onvergetelijke) ervaring meegeeft. Lucy West heeft in haar betoog duidelijk gemaakt: iedereen heeft een kracht in zich, die je nodig hebt/kunt gebruiken in het grote geheel. Creëer een sfeer/een omgeving waarin het duidelijk is, dat iedereen leert van elkaar, ongeacht de “titel” die je hebt. Met die basis kun je aan de slag, waarbij regels en hiërarchie geen beperking meer vormen. Waarbij een cultuur ontstaat, waarin iedereen een ander iets te bieden heeft en daarin ondersteund wordt. Zodoende wordt school een omgeving, waar je als leerling, als leraar en als andere bij school betrokken bondgenoot jezelf kunt zijn, anderen kunt helpen en jezelf ontwikkelt op een prettige manier.
Het bezoek aan de Dr. Frank Hayden School is als een kers op de taart geweest. Leerlingen die verantwoordelijkheid krijgen en nemen voor hun eigen leerweg. Vijf studiedagen per jaar voor docenten: startend met een uur fysieke inspanning en waarna je bijvoorbeeld met je vakcollega’s van hetzelfde niveau samen het jaarprogramma voorbereidt, of de gezamenlijke toetsen voor februari maakt. Een school waarin de 21st century skills bij leerling en docent in alle facetten tot uitdrukking komen: creativiteit, kritisch denken, communicatie en samenwerking in de diepste zin van het woord. Samen met anderen wil ik uitproberen welke “tools” we daadwerkelijk kunnen gebruiken binnen onze school, zoals bijvoorbeeld de manier van rapportage. Hopelijk kunnen we de afrekencultuur ombuigen naar een positieve, lerende, creatieve, transparante en elkaar helpende cultuur. Upliften begint bij jezelf: “Thanks for trying, mistakes are allowed, how do you want me to support you?”
Beste Bob en beste Gert, het is een onvergetelijke reis geweest, die ik een ieder toewens. I feel uplifted en dat gevoel wil ik zo lang mogelijk vasthouden! Hiervoor heb ik heel wat tips meegekregen en daar ga ik mee aan de slag. Ik heb gezien en ervaren hoe fantastisch het is om samen met gepassioneerde mensen te onderzoeken waar en wat we van elkaar kunnen leren. Het is zo leerzaam om open en eerlijk met elkaar te bespreken, wat je valkuilen zijn, wat je krachten zijn en wat je dromen zijn. Dit wil ik graag met anderen delen! Samenvattend: ik had zeer hoge verwachtingen van deze reis en die zijn zelfs overtroffen!!! Heel hartelijke, warme en dankbare groet, Esther.
Nu ik weer een tijdje terug ben, kijk ik ten eerste terug op een fantastische, once-in-a-lifetime-ervaring. Ik vind het echt geweldig dat mij deze kans geboden is, en ik heb er erg veel van geleerd. Ik schreef me vrij blanco in: op school werd deze reis genoemd en hoewel het me heel erg leuk en leerzaam leek, was ik ook druk met het schrijven van mijn masterthesis voor mijn master Onderwijskunde. Gelukkig maar dat enkele collega’s en geliefden mij wat subtiele schoppen onder de spreekwoordelijke kont hebben gegeven, want dat deed me uiteindelijk inschrijven. Mijn motivatie bestond enerzijds uit de 100 procent aansluiting op die master Onderwijskunde (mensen als Fullan en Hargreaves waren mijn wekelijkse studiestof) en het was zeker met het oog op mijn toekomstbeeld een prachtig vervolg. Ik hoop mijn theoretische kennis vanuit mijn studie om te kunnen zetten in wezenlijke veranderingen in het voortgezet onderwijs, te beginnen op mijn eigen school. Anderzijds was het ook gewoon een manier om eens wat van de wereld te zien, en zonder al te zeer op de zaken vooruit te lopen kan ik zeker zeggen dat beide doelen ruimschoots gerealiseerd zijn!
Na terugkomst duizelde het me. Dat was al het geval op de Quest Conference, waarbij mijn ‘mazzel’ was dat ik de meeste onderwerpen al vrij goed kende vanuit mijn studie. Dat maakte dat ik af en toe kon filteren waar ik wel en geen aandacht aan wilde besteden. De Quest Conference was daarom voor mij eigenlijk het minst interessant, maar desalniettemin een hele leuke ervaring (met alle toeters en bellen en ceremonies) en heel erg prettig om volledig te kunnen ‘consumeren’. Soms bevalt die passieve houding me wel.
Vooral de bezoeken aan de scholen vond ik enorm inspirerend. Het heeft mij vele handvatten geboden, en waar ik sprak van het toepassen van mijn theoretische onderwijskundige kennis is deze kennis voor mij erg concreet geworden. Daar was ik naar op zoek en ik ben daar heel erg in gevoed. Aspecten die ik zeker mee ga nemen en ondertussen al gedeeld heb met mijn sectie op school zijn de formatieve toetsing, het centraal stellen van de leerling en hen het onderwijs laten maken (ook al in de praktijk gebracht bij het doen van een praktische opdracht), het flip-the-classroom principe, het gebruik van peer-assessment en peerScholar, en het ontzettend handige gebruik van Google binnen de school. Ik wil me richten op deze punten, in plaats van alles tegelijk te willen doen. Eerst dit, en dan maar eens verder kijken. Maar: concrete handvatten waar ik naar op zoek was, en waar mijn studie Onderwijskunde naar mijn mening in tekort is geschoten. Dit in praktijk brengen is iets van de langere termijn, ik wil proberen in de loop van dit schooljaar een pilot van een aantal dingen te draaien, om dat dan met ingang van komend schooljaar te gaan toepassen en een goede voorbereiding te hebben.
Voor mijzelf kon er weinig beter. Ik weet dat je altijd feedback en verbeterpunten moet geven, maar ik vind echt dat jullie een goede reis hebben georganiseerd met een mooie verzameling aan belevenissen, zowel leerzaam als gewoon lekker toeristisch. Ik begreep van anderen dat de scholen wat tegenvielen maar daar had ik zelf zeker geen last van. White Oaks College was een hele inspirerende omgeving. Hayden Highschool was eveneens een hele inspirerende omgeving. Modern onderwijs is iets waar we niet onderuit kunnen en waar we zoveel mogelijk uit moeten halen, met behoud van de goede dingen van ons oude systeem. Ik heb nu gezien dat dat zeker moet kunnen.
Ik vond de colleges van Steve Joordens en Andy Hargreaves fantastisch om mee te maken. Zo leerzaam en motiverend. Ik vond het leuk om te spreken met de afgevaardigden van Ontario op maandagochtend. Ik vond ook de Conference leuk, maar wel minder dan de rest. Ook alle zaken eromheen, de meer recreatieve dingen vond ik heel erg leuk. Jullie hebben een mooie verzameling aan uitstapjes gecreëerd. De winery, Peller Estate: fantastisch! Niagara Falls: ongekend! Toronto: heerlijk om daar lekker doorheen te lopen. En ook nog genoeg vrije tijd om even op mezelf te zijn, iets wat ikzelf echt nodig heb met zoveel indrukken en belevenissen. De accomodaties waren prima: niets te klagen.
Mochten me er nog dingen te binnen schieten die wat mij betreft beter kunnen, zal ik het zeker laten weten. Maar op dit moment heb ik voornamelijk positieve gedachten als ik terugdenk aan de reis naar Canada. Daarvoor wil ik jullie nog eens enorm bedanken, want met een hernieuwde dosis aan een toch al flinke motivatie om mijn steentje bij te dragen aan het Nederlandse onderwijs én het opgroeien van onze jeugd voel ik mij zeer gezegend. En dan hebben we toch ook een boel plezier gehad: prachtige herinneringen! Als ik ooit iets terug kan doen: weet me te vinden. Hartelijke groet, Walther.
De door Bob Hofman en Gert ten Hove georganiseerde studiereis naar Canada, om preciezer te zijn Toronto en omgeving, is een doorslaand succes geworden.
Wat met name door mij als heel sterk is ervaren, is de mix in het programma. Het concrete bezoeken van scholen voor voortgezet onderwijs enerzijds en het ondergedompeld worden in de kennis en vaardigheden van vooraanstaande deskundigen anderzijds. Deskundigen als Hargreaves en Joordens.
Een belangrijke ervaring voor mij heeft te maken met eigenaarschap. De school staat veel centraler in het leven van leerlingen dan doorgaans in Nederland. Allerlei maatschappelijke activiteiten vinden simultaan in het schoolgebouw, of het nu gaat om lesgeven, kinderopvang, bibliotheek enz. Na lestijd is er volop gelegenheid voor de leerlingen om extra “ buitenschoolse” activiteiten te ontplooien. Ook de docenten zijn daar bij betrokken. Leerlingen staan overwegend positief ten opzichte van school en dat wordt ook duidelijk in de natuurlijke, positieve omgang tussen leerlingen en studenten.
Ook is er een belangrijke mate van vrijheid in het kiezen van vakken. Goede voorbeelden van ict-gebruik zijn meerdere keren gezien.
Een belangrijke voorwaarde voor het slagen van een reis is de leiding en de groepssamenstelling. De soepele en niet nadrukkelijke manier van leiding geven was fijn om te ervaren. In de groep was duidelijk interesse in elkaar waarneembaar en kon ook goed met elkaar gereflecteerd worden over het geleerde. Er was voldoende tijd om ook te recupereren en ook eigen interesses te volgen.
Kortom: een reis om van harte aan te bevelen, Harry van Goor
Wat merkwaardige ervaring om op zaterdag 15 november opeens in Toronto, Canada te zijn.
Het was een indrukwekkende week. Als je net als ik nooit ‘die kant’ uit bent geweest, dan overvalt je de hoogte [de CN-tower met zijn 536 meter] en de diepte [het grootste ondergrondse winkelcentrum ter wereld] van die stad. Alles lijkt groot, groter of het grootst te moeten zijn. Zelfs een eenvoudige cola leidt al snel tot de eerste verschijnselen van obesitas [en dan laat ik de deurmatsteaks nog maar even buiten beschouwing]. De kers op de appelmoes was ongetwijfeld ons bezoek aan de Niagara Falls, zeker toen we op de terugweg geteisterd werden door een immense sneeuwstorm.
Het was een indrukwekkende week. Onze bezoeken aan een aantal highschools gaf een meer dan uitstekend inkijkje in het Canadese schoolleven. Natuurlijk is het onderwijs op een totaal andere ma-nier ingericht dan het onze: het Ministerie van Onderwijs in Ontario bepaalt de kaders en de eind-termen voor een lange[re] periode. Onze minister en staatssecretaris vertonen eerder de standvastigheid van een windijzer. Binnen de richtlijnen van het ministerie kan elke highschool voor een groot deel zijn eigen programma bepalen. Naast verplichte kernvakken heeft een leerling veel keuzemogelijkheden. Die keuzes worden vooral gemaakt met het oog op een vervolgstudie aan een universiteit of beroepsopleiding. Het onderwijs is gericht op die keuzes en derhalve in de meeste gevallen leer-linggestuurd.
De week werd afgesloten met onze tweedaagse deelname aan het jaarlijkse Quest-congres, waar de stand van zaken binnen het Canadese onderwijs centraal of in workshops besproken werd. De man-tra: ‘Thank you for sharing that with us’. Bijna elke Canadese onderwijsdeskundige was aanwezig inclusief een groot aantal internationale delegaties. Vreemde eend in de bijt was een gepensioneerde Amerikaanse generaal, die ons het volgende voorhield: ‘We are all humans, except the terrorists’. Dan heb je toch weer iets om over na te denken! Natuurlijk kunnen we de gang van zaken binnen het Canadese onderwijs niet één op één overnemen, daarvoor zijn de verschillen te groot. Maar er zijn meer dan voldoende aanknopingspunten. We maken begin januari op het Liemers College een begin: op welke manier kunnen we die knopen leggen? Dat zijn dan volgens mij pas de eerste stappen op weg naar een ander ‘soort’ onderwijs. Tenminste: dat hoop ik van harte. Kortom: ik ben dus eigenlijk twee weken weg geweest!
Wat beoogde je? Wat waren jullie verwachtingen? Voordat de reis begon verwachtte ik:
Na thuiskomst, hoe heb je de reis ervaren?
Ik vond het een bijzondere reis, waar ik veel van geleerd heb (zie volgend puntje). Ik vond het heel intensief om een week met een groep op reis te gaan. Ergens was ik dan ook weer blij om thuis te zijn. Nu lijkt de reis alweer zo lang geleden, gek hoe dat gaat. Ik heb echt genoten van de reis.
Wat bracht de reis je als deelnemer, je school, jullie onderwijs?
De aandacht in Canada voor de 21st Century Skills was voor mij een eye-opener. Ik had mij niet gerealiseerd dat de visie op onderwijs hier zo gebaseerd is op deze skills en dat het concept peerfeedback hierop voortbouwt. Deze aandacht voor de 21st Century Skills heb ik ook direct meegenomen naar mijn eigen klassen. Bijv. bij 1 module vind ik het eindproduct niet meer het belangrijkste, maar de samenwerking er naartoe telt ook mee. De feedback die studenten elkaar geven op het product en het samen komen tot een beter product. Ik vind dit wel spannend want je geeft studenten toegang tot elkaars werkstukken, waardoor er natuurlijk ook een risico op plagiaat bestaat. Bij een nieuw te ontwikkelen module voor de master zijn deze vaardigheden wederom de basis geworden. Daarnaast heb ik daar ook het game based learning ingevoegd, net zoals ik op de dr. Frank Hayden school heb gezien. Verder vond ik de wijze waarop kinderen hun eigen leerpad kiezen interessant. Vreemd eigenlijk dat dit in Nederland zo weinig gebeurd. Het viel me op hoe trots de leerlingen waren op hun eigen school en hoeveel verantwoordelijkheid zij voelden.
Maar ook, wat kunnen we nog beter doen; wat zou een nieuwe Canada reis in 2015 nog sterker maken?
Persoonlijk vond ik de quest conferentie minder waardevol. Er was veel herhaling, vooral in de panel discussies. Ik zou liever meer scholen hebben bezocht en was liever maar 1 dag naar de conferentie gegaan. Verder leek de Garth Webb Secondary school minder voorbereid te zijn op ons bezoek. Zo hebben we eerst met de vice principal gepraat. Dit was interessant, maar vervolgens werd het gehele gesprek herhaald met de princepal. Dit vond ik echt zonde van de dag. We hebben maar een kwartier rondgelopen door de school terwijl de leerlingen aan het werk waren. (De rondleiding was in de pauze). Op vragen om bijv. voorbeelden van peerfeedback te zien werd geen gehoor gegeven. Dat vond ik erg jammer. Nogmaals bedankt voor de goede organisatie. Het was een leuke en erg leerzame reis, Hanneke
Waarom meegedaan?
Ik ben met jullie in contact gekomen via een summer-course bij Kennisnet (Leren van de Toekomst). In mijn hoofd had ik een ander plan. Ik wilde een soort van etalage-project maken met “good practices” van studenten. Echter in speeddate met Bob van ( ik meen 15 minuten) was ik overtuigd dat een programma als PeerScholar veel meer waarde voor onze opleiding zou kunnen hebben. De kracht van Peer Feedback was mij snel duidelijk en deze vorm ontbrak nog grotendeels in ons onderwijssysteem. Ter plekke besloot ik (samen met Lotte – mede deelnemer aan dit project – en mijn directeur) om mijn hele project om te gooien en hierop in te steken. Na een jaar gestoeid te hebben met het programma raakte ik steeds meer overtuigd van de kracht van peerfeedback. Als een idee goed is wordt het vanzelf opgepikt is mijn stellige overtuiging. Iets dat nu ook binnen ons instituut staat te gebeuren. De Canada-reis zou hier verdieping in kunnen aanbrengen en dus heb ik mijn directeur overtuigd dat dit een koers was die we moesten varen.
Ik wilde op de Canadareis een aantal dingen:
Hoe heb ik de reis ervaren?
De reis heb ik als zeer prettig ervaren. Het programma leek me goed te doen maar op het einde van de dag was ik behoorlijk moe. De vele indrukken, het constant vertalen in je hoofd hakte er behoorlijk in. De reis op zich verliep voorspoedig. Bob en Gert hadden duidelijk vaker met dit bijltje gehakt en hadden een goed verzorgd programma. Ook was er ruimte voor eigen invulling. Zo werd Hanneke en mij bijvoorbeeld de mogelijkheid geboden om een gesprek met de “dean” van de lerarenopleiding te hebben. De hotels waren prima. Fijn dat iedereen een eigen kamer had zodat je toch ook nog wat tijd voor jezelf had. Het eten was veelal goed waarbij de eerste dag in Toronto (steak) en de Winery er voor mij uitstaken.
Het scholenbezoek vond ik het leukste onderdeel van de reis. Je kunt veel praten en lezen over het onderwijssysteem in Canada. Maar het met eigen ogen ervaren is toch wat anders. Met name de trots en het eigenaarschap van leerlingen op deze scholen viel mij op. De omgeving van de school die veel meer betrokken lijkt dan in Nederland was ook opvallend. Waar zijn we goed in (Canada)… in plaats van …. Waar gaat het mis (Nederland) was ook een eye-opener.
Wat bracht het op / wat kunnen we beter doen?
Een aantal dingen:
Kortom een geslaagde reis, Bob en Gert, bedankt daarvoor!
Mijn reden van inschrijven was er voor mij persoonlijk niet. Ik ben docent van het jaar geworden op de VMBO-bovenbouw locatie op het Liemers College en de ‘prijs’ daarvan was dat ik mee mocht op deze studiereis naar Canada.
Pas na onze eerste bijeenkomst op het Montessori in Arnhem heb ik voor mijzelf leerdoelen gesteld. Ik had hierdoor nog geen duidelijke verwachtingen. Ik was er vanuit gegaan echt puur en alleen doelen voor de school te halen, zoals; ‘hoe gaan ze om met BYOD’, ‘motivatieprobleem bij leerlingen’ e.d. Uiteindelijk bleek dat ik er persoonlijk ontzettend veel heb kunnen halen.
Ik was helemaal kapot toen ik thuis was, vol. Ik heb echt een week nodig gehad om bij te komen, maar die was er niet. Aangezien ik alweer bomvol met lessen en muziekavonden zat op verschillende locaties. Nu ben ik na twee weken weer een beetje fit, heb ik tijd gehad de boeken door te lezen, mijn aantekeningen te vertalen van het engels naar het Nederlands, filmpje te maken van de reis (mail ik nog) en heb ik het gevoel dat ik ruimte heb om alles ’te laten landen’. Ik merkte dat ik het lastig vond tijdens de reis om de hele tijd met allemaal mensen om mij heen te zijn. Ik ben van mijzelf nogal een ‘loner’, vind het fijn om alleen te zijn en merkte dat dit mij echt ontzettend veel extra energie heeft gekost. De ervaringen die ik heb mogen op doen heb ik als zeer inspirerend ervaren en ik voel me nog steeds superenthousiast over alles, maar ook zo vol van alles. Zo’n gevoel van: waar moet ik beginnen?
De procesbeoordelingen, feedback, 21st century learning skills, cultuur op je school, elkaar aanspreken zijn allemaal dingen die wij op onze school kunnen gebruiken als verbeterpunten. Ik ben nu bezig met het bedenken en vormgeven van activerende presentaties en workshops om deze te geven op mijn eigen locatie, met concrete handvatten voor mijn collega’s. Hier geeft de locatiedirectie mij ruimte voor en ook mijn collega’s vinden dit interessant. Heel leuk en fijn dat ik deze ruimte krijg! In januari doen wij dit met z’n 5-en (Esther, Jos, Nicole, Bram en ik) voor de hele school. Dus voor alle 4 locaties. De uitwerking hiervan moet nog worden vormgegeven en besproken worden met Harald Wiggers.
Ook werk ik bij VO-digitaal voor het schrijven van methode’s voor CKV en Muziek. Hier zijn vooral de 21st century learning skills en feedback in toepasbaar.
Wat zou er beter kunnen tijdens de reis? Misschien een momentje per dag (uurtje) waarin je alles even kunt laten bezinken, aantekeningen voor jezelf kunt maken, verslagen kunt typen met je reisgenoten, e.d. Nu moest dit ’s avonds laat met een ‘gehaast’ gevoel. Met een biertje erbij was dit niet zo erg, maar de concentratie is dan een beetje op, waardoor ik het gevoel had dat ik wel beter kon. Ook miste ik soms reflectiemomentjes of het delen van info met elkaar soms. Dit is natuurlijk wel in verslagen getypt, maar omdat iedereen druk was met zijn groepje om dit verslag te typen in de avond, werd er eigenlijk niet genoeg over de verschillende ervaringen gesproken. Niet dat dit mij stoorde, maar misschien dat dit in een volgende reis wat geordender kan.
Kortom: ik vond het geweldig. En ik heb mijn ’teaching-skill-toolbox’ weer gigantisch kunnen uitbreiden. En ik begin nu pas met mijn hele waslijst en boekenlijst met ideeën om van alles te kunnen verbeteren, samen met de rest van mijn locatie op het Liemers. Bedankt hiervoor! Groet, Anne
Een aantal maanden uitgekeken naar en nu al weer een week terug in Nederland. Mijn reis naar Canada zit er op. Ik wil de opbrengsten omschrijven voor wat betreft de antwoorden op mijn vragen en reflecteren op mijn eigen leerproces en competenties. In 2010 is het onderwijsroer in Canada (althans binnen het Ontario district) omgegooid, de koers die destijds is ingezet richting onderwijs in de 21ste eeuw is een verandering die het onderwijs veel meer leerling gericht heeft gemaakt in plaats van leerkracht gestuurd. Deze ambitieuze en uitdagende opdracht is nu al redelijk zichtbaar in de scholen die we hebben bezocht. Wat mij vooral is bijgebleven is dat de leerlingen veel meer dan in Nederland eigenaar zijn van hun eigen leerproces. Er wordt met leerlingen gesproken en er is tijd en ruimte om feedback te geven en te ontvangen. De willekeurige leerlingen die ik heb gesproken in de scholen zijn zelfbewust, ze weten waar ze mee bezig zijn en waar ze naar toe willen, wat hun doel is. In de scholen is een soort klimaat, het is voelbaar maar moeilijk te duiden of te omschrijven.
Dit heeft volgens mij te maken met een aantal factoren:
Mijn eerste onderzoeksvraag voorafgaand aan deze reis was:
Ik wil onderzoeken en leren op welke manier ik Peer Learning en ICT kan inzetten om het eigenaarschap en de reflectie van mijn leerlingen beter vorm kan geven.
Het onderwijs aan juist de leerlingen binnen het Gymnasium vraagt steeds meer individueel maatwerk voor leerlingen. De ontwikkelingen op Het Noordik, waar we met het Gymnasium onderbouw team op dit moment bezig zijn, het onderwijs aan vooral gymnasium 2 en 3 anders vorm te geven, zie ik als een enorme kans. Durven wij als docenten los te laten om zo de leerlingen eigenaarschap en zelfverantwoordelijkheid van hun leerproces te geven? Is het klassikaal les krijgen in een vaststaand rooster wel geschikt voor elke leerling? Wellicht is peerScholar een mooie aanvulling op de mogelijkheden die ik samen met de collega’s en zeker ook met de leerlingen kan gebruiken.
PeerScholar is een door Steve Joordens opgezette tool onder andere bedoeld om het onderwijs in de 21st century vorm te geven in de lespraktijk. Dinsdag 18 – 11 waren we te gast op de Toronto University Scarborough, waar Steve professor is. Het belang van het herhaaldelijk oefenen van de 4 C’s, de 21st century skills: Critical thinking, Creative thinking, Communication en Collaboration werd deze dag benadrukt.
Op de Universiteit
Tijdens deze reis naar Canada is me duidelijk geworden dat peerScholar een prima middel kan zijn om leerlingen meer bewust te maken van hun eigen werk door dat van andere leerlingen te bekijken en te voorzien van feedback. Leerlingen krijgen van meerdere medeleerlingen feedback, dus moeten ze nadenken over de waarde van deze feedback. Bovendien moet de leerling uit kunnen leggen wat hij of zij met deze feedback heeft gedaan. Door dit proces kijken leerlingen ook met andere ogen naar hun eigen werk. In de wereld van nu, waar leerlingen steeds meer de beschikking hebben over digitale mogelijkheden is dit een mooie aanvulling op de werkvormen die doorgaans in lessen worden gebruikt. Ik wil onderzoeken of deze digitale manier ook af en toe in te passen is in mijn wiskundelessen, vooral het anoniem feedback geven en krijgen kan wel eens een eyeopener zijn voor leerlingen.
Vooral binnen het Gymnasium op onze school is het de moeite waard te kijken naar keuzes die leerlingen wel of niet kunnen maken voor wat betreft het besteden van de tijd aan een bepaald vak binnen het vaststaand lesrooster. Door meer keuze mogelijkheden te bieden aan leerlingen over het indelen van hun eigen tijd op school denk ik dat de motivatie om iets jezelf ook echt eigen te maken groter wordt. Door mijn gedachten schoot: “wat doen wij leerlingen aan, acht lesuren van 50 minuten met weer een ander vak en een docent die wat van jou als leerling vraagt, krijgen onze leerlingen eigenlijk wel de tijd om echt te leren?” In de dialoog met leerlingen, collega’s maar ook met ouders wil ik mede onderzoeken hoe ik het Forum, de extra eigen werkplek van Gymnasium leerlingen, goed kan benutten. Verder wil ik me mengen in de discussie over de lessentabel voor deze leerlingen.
In de omschrijving van het onderwijs in de 21ste eeuw gaat het volgens o.a. Andy Hargreaves niet alleen om digitaliseren maar veel meer om vaardigheden als Samenwerken, Kritisch denken, Creativiteit en Communicatie. Voor deze vaardigheden moet ruimte gemaakt worden in het onderwijs omdat deze niet te leren zijn uit een boek. Vergelijk het met fietsen, je kunt een fiets kopen en de gebruiksaanwijzing lezen, maar dat betekend nog niet dat je de vaardigheid fietsen dan ook beheerst. Vaardigheden kun je je eigen maken door ze te oefenen. Onderwijs in de 21ste eeuw vraagt van docenten dat zij het onderwijs herbeleven en opnieuw nadenken over de invulling daarvan. Neem ik leerlingen wel serieus, leerlingen weten al wat ze weten en kennen het internet. Geef ik leerlingen ruimte om te ontdekken wie ze echt zijn, hoe je kunt samenwerken met anderen en kritisch kunt leren denken? Geef ik leerlingen genoeg ruimte om creatief te zijn en te communiceren met elkaar en met hun omgeving? Het is goed om jezelf deze spiegel af en toe voor te houden en ik besef wel degelijk dat deze reis naar Canada wel een exclusief middel is.
Ook binnen onze school kunnen we veel meer nog samenwerken en leren van elkaar, delen van ervaringen in de klas kan anderen helpen en geeft jezelf een prima kans om de reflecteren. Dit is wel waar ik me voor wil inzetten, anderen binnen de school helpen om ervaringen te delen, te leren van elkaar en te reflecteren op zichzelf.
Mijn tweede leervraag voordat ik aan deze reis begon:
Ik wil op het gebied van het begeleiden en coachen van collega’s leren van collega’s in Canada, waar zo duidelijk wordt ingezet op: “Collaborative, Creative en Critical”. Mijn palet voor de rol van coach uitbreiden waardoor ik me kan verbreden. Ik kijk uit naar de ervaringen die ik tijdens deze reis naar Canada op zal doen voor wat betreft het coachen van collega’s. In het programma zit onder andere een Quest conference, dit is een internationale conferentie waar docenten uit diverse landen samenkomen. Tijdens deze conferentie wil ik op het gebied van het coachen van docenten graag leren van andere aanwezigen.
Op het Noordik zijn we dit schooljaar gestart met een nieuw inductieprogramma voor startende docenten, hier ben ik vanuit mijn toekomstige rol als coach betrokken. Het was echt een verrassing te zien dat in Canada dit ook net dit schooljaar is geïmplementeerd op de scholen binnen het Halton district. Ik heb van gedachten kunnen wisselen met een docenten-coach op één van de scholen over waar we dus allebei aan de andere kant van de oceaan mee bezig zijn, een prachtige ontmoeting. Ook daar is het, net als bij ons dus belangrijk om startende docenten te helpen zo snel mogelijk in hun kracht te komen. Verder viel me op dat docenten elkaar coachen en veel contact hebben onderling. Ook de directeur heeft een vaak coachende rol binnen zijn team.
In het programma van mijn reis naar Canada zaten twee conferentie dagen. De presentaties van mensen als Lucy West, Andy Hargreaves en ook Michael Fullan hebben mij aan het denken gezet, zo zelfs dat ik in de eerste week terug in Nederland nog steeds geen letter op papier kon zetten. Ik zal het hieronder proberen te vatten in woorden.
Allereerst over de Amerikaanse Lucy West een inspirerende vrouw, coach en ook schrijfster van onder andere het boek: ‘Agents of Change’. Volgens Lucy West is lesgeven complex, dus iets wat je niet moet onderschatten. Niet willen leren als leerling maar ook als docent is volgens haar een keus. Zij maakte heel mooi de vergelijking van het onderwijs met een fractal, één kleine verandering heeft invloed op alles. Met andere woorden elke steen die ik bijdraag aan het ontwikkelen van de 21ste century skills bij leerlingen is van invloed. Hieronder een aantal uitspraken van Lucy:
Deze uitspraken en vragen zetten mij aan het denken en zetten mij aan tot actie. Mijn droom is leerlingen maar ook docenten te laten leren en te ontwikkelen in een lerende omgeving. Binnen het Noordik zijn we al een heel eind op weg, maar kunnen we ook nog veel leren van leerlingen, van elkaar en van anderen? Ik wil straks niet alleen als docent en collega maar ook als docenten-coach helpen waar ik kan om de ander in zijn of haar kracht te zetten.
Andy Hargreaves is onder andere medeauteur van de boeken: ‘Professional Capital’ en ‘Uplifting Leadership’. Een rustige man die binnenloopt met zijn rugzak over één schouder, bijna onopvallend totdat hij begint te praten. Hij is enorm bevlogen, kan de dingen heel scherp en praktisch onder het voetlicht brengen. Het doel van getallen(data) zou volgens Andy niet determinatie moeten zijn maar juist de reden om het gesprek over verbetering aan te gaan. Nog een paar uitspraken:
Signeren van mijn boek door Andy Hargreaves met zijn woorden: ’thank you for our work together’. Eens te meer werd mij duidelijk dat je weliswaar een klein radertje in een machine bent of een veroorzaker van een klein streepje in een fractal, je hebt de andere mensen om je heen nodig om wat te bereiken. Samenwerken met leerlingen en ook met collega’s vind ik daarom belangrijk, dit blijft mijn voortdurend punt van aandacht en zorg in en buiten de klas.
Dan nog kort iets over Michael Fullan, schrijver van onder andere: ‘The six secrets of change’ en mede auteur van ‘Professional Capital’. Tijdens de tweede conferentie dag nam deze man deel aan een panelgesprek . Nog zo’n enorme motivator, langzaam werd het bijna teveel om te bevatten. Ik heb veel gehoord en wil nog meer lezen van deze mensen. Ik vond het een voorrecht deel te mogen nemen aan deze reis en deel uit te mogen maken van deze groep.
