Vrijdag 9 februari:

Aanwezig om 18.45 uur op Schiphol in vertrekhal 2.
Vertrek 21.40 uur naar Guangzhou.

Zaterdag 10 februari:

Aankomst Guangzhou: 15.55 uur
18.10 uur: Vertrek Guangzhou – Sydney

Zondag 11 februari

Verslag door Tessa

Om vier uur werden wij gewekt in het vliegtuig voor een kopje thee of zoete koffie. Een heel aantal van ons had toch nog best kunnen slapen. Na ons stevige ontbijt, stapten we niet veel later op Australische bodem.

Na een tijdje in het heerlijke zonnetje te hebben gezeten konden we vertrekken naar Veriu apartments.

Hierna hebben we in verschillende groepjes delen van Sydney verkend. Ook hebben we ons wegwijs gemaakt in het openbaar vervoer.

Het Opera house was erg in trek om te bezoeken, zowel op het land als ter zee.

Na ons opgefrist te hebben en lekker even wat uit te rusten hebben we met z’n allen gegeten bij Alfred hotel.

Nu is het tijd voor wat welverdiende downtime in Down Under!

Maandag 12 februari 

Verslag door Rieka Tuinstra

Vandaag hebben we ons eerste schoolbezoek gehad. Om 08.00 u stonden we, na een over het algemeen lange en goede nacht, klaar om met de twee busjes naar Hurstville Public School te rijden.

Public school is hier in Australië waar het eigenlijk voor bedoeld is, voor iedereen (open to public) in tegenstelling tot public schools in het Verenigd Koninkrijk, waar ze wel voor iedereen toegankelijk zijn als je maar bereid bent heel veel schoolgeld te betalen, dus niet zo public dus maar behoorlijk private. 

Maar goed, dit is een public primary school, ca. 1100 leerlingen waarvan 98% een andere eerste taal spreekt dan het Engels. Quite a challenge! Vandaag was ook eigenlijk een van de eerste echte schooldagen voor leerlingen in het voor hun nieuwe schooljaar met een nieuwe klas en leerkracht. De zomervakantie is net voorbij en het nieuwe schooljaar start. Juist toen we aankwamen startte de schooldag met een assembly op het schoolplein onder grote schaduwdoeken. De zon is hier heel erg fel. Alle kinderen dragen een schooluniform met een pet of hoedje.

Na de assembly werden we officieel ontvangen door verschillende onderwijs beleidsmakers (Executive director | President | Director) van New South Wales, de regio waar Sydney in ligt.

Zo’n regio heeft een grote invloed op het vaststellen van de onderwijsdoelen en daarbinnen bepalen de scholen waarmee ze aan de slag gaan. De doelen/uitgangspunten zijn non-negotiable.

Na de lunch vertelde Mark Steed, de Principal, waar “zijn” school vooral op inzet: het hebben van hoge verwachtingen, het verbeteren van leesvaardigheid/vergroten van de woordenschat, de school onderdeel te laten zijn van de wijk (community) en het werken met leerdoelen.
Zoals Mark het zei: “The school wants to contribute to a society that makes it better for every person”. Dus, ze betrekken ouders bij de school en ondersteunen hen bij taal, of het schrijven van een sollicitatiebrief, of leggen verbinding met hulpverlening. Het idee is dat als het met ouders beter gaat, het ook effect heeft op het welzijn en het leren van de kinderen.

Daarna hebben we individueel of in kleine groepjes met leerlingen gesproken die allen de rol van young leader hadden: in tweetallen zijn ze gekozen door de klas en hebben deze rol voor een half jaar.

Vervolgens zijn we, na een korte video over hoe de school zelf lesbezoeken organiseert via “learning walks” in vier groepen bij lessen en groepen geweest. Zowel leerlingen als leerkrachten keken niet op van het bezoek en gingen door met de les. Erg leuk om te zien hoe actief iedereen bij de les betrokken was. Door de werkvorm werden leerlingen aan het denken gezet en rouleerden de antwoorden in groepjes om zoveel mogelijk input op te halen.

In geen enkele les werd er uit “het boek” gewerkt, maar werd er gewerkt vanuit leerdoelen. Hiervoor gebruiken de docenten o.a. data en bekijken ze wat een groep nodig heeft; daar stelt de docent het programma op af. Heel wat anders dan werken via de methode en “het boek uit krijgen”. Het leren van leerlingen werd zo zichtbaar in de les waar alle leerlingen aan het denken en werken waren, veelal in kleine groepjes.

De learning walks dragen bij aan een positieve cultuur van leren van en met elkaar, zonder beoordeling of afrekening.
Wat verder opviel was de positieve houding ten opzichte van gedrag en leren. Dus niet: wat mag er hier niet? maar: zo doen we het samen.

Die houding zag je in gedrag, maar ook in afspraken en “regels” die overal te zien waren. Kortom, een hele interessante dag…en we zijn ook benieuwd hoe het er op een VO school aan toe gaat, dat staat voor morgen gepland.

Verslag door Sandy en Rian:

Nadat iedereen na een lange reisdag heeft kunnen bijslapen, is het vandaag tijd voor een eerste schoolbezoek. We verzamelen mooi op tijd en om 8.00 uur vertrekken we met de busjes naar Hurstville Public School. We zijn ongeveer een uurtje onderweg. We worden warm ontvangen door één van de stafcollega’s van de school. Bij de receptie moeten we ons allemaal inschrijven en vervolgens worden we door twee leerlingen naar de bibliotheek gebracht. Daar is er tijd voor een kopje koffie en thee en kunnen we vast even praten met een aantal leerkrachten en stafcollega’s.

Het inhoudelijke programma begint met een toelichting op het onderwijssysteem in New South Wales. Een aantal collega’s van het ministerie van onderwijs vertellen ons hoe het onderwijssysteem is vormgegeven in Australië en specifiek in New South Wales.

New South Wales is een staat met 281 openbare scholen. Vanuit het ministerie van onderwijs van New South Wales worden kaders gesteld voor het onderwijs. Er wordt een meerjarenplan geschreven met speerpunten. Op basis hiervan schrijven scholen hun strategisch verbeterplan (SIP), specifiek passend bij de context van hun school en de volgende stap in de ontwikkeling van de school. Vanuit het ministerie wordt het onderwijs op de scholen gemonitord. Er is sprake van een verbetercultuur en er wordt telkens gekeken naar de volgende stap om de school verder te laten ontwikkelen en het onderwijs naar een hoger plan te tillen. Basisvaardigheden (numeracy and literacy) en het welbevinden (well-being) van de leerlingen zijn topprioriteiten.
Vervolgens vertelt de directeur van de school hoe hij de principes, samen met zijn MT team, heeft uitgewerkt binnen de school en hoe dit terug te zien is in het handelen in de klassen en binnen het schoolteam.

Fabian trakteert de sprekers op een heel bijzonder geschenk: speciale artisanale chocolade uit Zwitserland, met de best mogelijke ingrediënten, zorgvuldig uitgekozen en geïmporteerd.
Het wordt in dankbaarheid ontvangen.

Hurstville Public School heeft ongeveer 1100 leerlingen die verdeeld over 47 groepen les krijgen. Er zitten kinderen van 52 verschillende nationaliteiten op deze school en 99% van de leerlingen heeft Engels niet als eerste taal. Ongeveer 65% van de leerlingen is van Chinese afkomst. Er is daarom binnen de school veel aandacht voor taal en er is specifiek ondersteuningspersoneel binnen het team om de taal te stimuleren bij de leerlingen.

Er zijn vier extra ondersteuningsgroepen voor kinderen met extra ondersteuningsbehoeften (support classes). Het zijn eigenlijk vier S(B)O klassen binnen de school. Wanneer het voor deze leerlingen mogelijk en passend is, kunnen zij deelnemen aan activiteiten binnen het reguliere onderwijs (the mainstream). Ook zijn er vier groepen voor leerlingen met een hoog leerpotentieel (opportunity classes). Om hieraan deel te mogen nemen, moeten kinderen eerst een examen afleggen. In deze klassen zit niet alleen kinderen van Hurstville Public School, maar ook van andere scholen in de buurt.
Er wordt data gedreven gewerkt. Allereerst data verzamelen, vervolgens analyseren, het verhaal achter de data bespreken en dan worden er acties en interventies uitgezet. Alles vanuit een positieve benadering en gericht op verbetering. Hoe kunnen we het onderwijs aan onze kinderen nog beter vorm geven en hoe zorgen we ervoor dat kinderen nog beter tot leren komen?
Ook is er ruimte voor ons om met de leerlingen zelf te spreken en met de leerkrachten. En als laatste krijgen we in kleine groepjes een rondleiding langs een aantal groepen.

Bianca dankt principal Mark Steed voor alle gastvrijheid op deze goed georganiseerde dag. Een Engelstalig boek van ‘Jip en Janneke’ zal op deze school vast veel gelezen worden!

Al met al erg veel gehoord en gezien. Met een vol hoofd stappen we rond half 4 weer in de bus richting ons appartement. Het einde van de middag en de avond is door eenieder vrij in te vullen.

Dinsdag 13 februari:

Verslag door Henri en Anton

Sydney Technical High school is een selectieschool die de best presterende 10% van de leerlingen toelaat via selectie. Ze komen vanuit 99 basisscholen, 94% v/d leerlingen heeft Engels niet als moedertaal. Per jaar nemen ze 150 leerlingen (maximum) aan.
Leerlingen presteren op technisch cognitief gebied zeer sterk, maar blijken sociaal-emotioneel achter te lopen. IQ en EQ zijn niet met elkaar in balans (EQ blijft achter).

Ze koppelen dat aan het gemis van een drive bij leerlingen om literatuur te lezen. Daarop wordt nu steviger ingezet om meer ‘inferentie’ (op basis van referentiekader beter met vragen / kennis en inzicht omgaan) en meer nadruk op EQ te leggen.
Wiskundeniveau is heel sterk. Wellbeing is een van de 8 elementen die horen bij ‘what works best’ dus is het de bedoeling dat dit in alle lessen terugkomt. Maar een voor ons bekend zorgafdelingsteam kennen ze daar (klaarblijkelijk) niet.
De school hecht veel belang aan het stellen van hoge verwachtingen en expliciet (zeer duidelijk en gedetailleerd) onderwijs.
Fouten maken mag in de school, maar er is ook sprake van faalangst die hardnekkig is.
Wel merken we dat docenten legitiem begaan zijn met hoe het met de leerlingen gaat.
De school hangt vol met prestaties van leerlingen (aan de muren).
Ons viel op dat de leerlingen echt met houtzagen bezig zijn, ook al gaat het om hoogniveau-onderwijs over techniek. Dit vinden we positief.

We waren onder de indruk van de didactische aanpak van de les Japans. Het bevatte een element van competitie, het was fysiek, er was een hele goede sfeer en enthousiasme.

Kwalificatie v/d docent (en bijbehorende diploma’s) is niet direct gekoppeld aan het niveau v/d leerling à Een docent hoeft niet met een dubbele PhD binnen te komen / cum laude diploma enz.
Binnenin de reeds geselecteerde groep is er ook sprake van een flinke spreiding in niveau tussen leerlingen. Tenslotte is er aan de bovenkant geen plafond. We hebben niet goed scherp gekregen hoe daar interactief en gedifferentieerd mee wordt omgegaan. De lessen kwamen vrij direct en centraal over.

Er zijn instructies vanuit de overheid zijn helder qua syllabus. Dat aspect is top down. Daar wordt vervolgens wel een eigen invulling aan gegeven in de school.

De school straalt uit dat technici ook vooral in de kunst / muziek goed ontwikkeld moeten zijn. Het mag niet puur om de STEM-vakken gaan. Wel merkt de school (wat ze niet wensen) dat leerlingen, als ze eenmaal willen gaan voor een hoog cijfer toch gaan focussen op die STEM vakken en de kunst los laten.

Daarnaast is de school duidelijk over het feit dat leerlingen fysiek moeten leren: fysiek schrijven (motoriek) wordt benadrukt; dus niet teveel met devices.

Wat ook opviel: de manier waarop de school wil voorkomen dat een onbewuste voorkeur in de selectie van leerlingen ontstaat door bepaalde percentages toe te kennen aan bepaalde groepen, ze noemen dit hun ‘equity model’

Low social  – 10%
Aborinignal  – 5%
Rural and remote  – 2.5%
Students with disability  – 2.5%

Toch zien we toch een aandachtspunt: het onderwijsmodel van de school laat klaarblijkelijk nog steeds toe dat leerlingen zulke druk ervaren dat (dit is 1 voorbeeld) een leerling z’n sportclub opzegt om al het huiswerk goed af te kunnen krijgen. Dat zal de school zelf ongetwijfeld ook niet willen, maar het gebeurt dus nog wel.

De school onderkent het belang van evidence based onderwijstechnieken, om van ‘high potential’ een ‘high performance’ te kunnen maken. De elementen die deze essentie vormen, staan in de volgende 2 foto’s.

Aan het eind van de middag zijn we met z’n 11-en naar Bondi Beach gereden. Op andere dagen deze week zou dat niet meer lukken… Ja, het was bewolkt, maar dat gaf niet; het water was heerlijk en tijdens het etentje daarna ‘vierden’ we de zomer.

Woensdag 14 februari:

VO groep: 3e schoolbezoek: Rooty Hill High School.

(PO groep + enkele VO mensen: Waverley Public School. Zie verslag hieronder)

Verslag door Bas en Riemer:
Rooty Hill: We willen alvast noemen dat we heel erg onder de indruk zijn van deze school.
Gewone (niet-selectie) school. Inclusief onderwijs, jongens / meisjes. Thuissituaties van leerlingen zijn niet altijd goed in dit gebied; de levensverwachting is 20 jaar lager.
1080 leerlingen, waarvan 60% geen Engels als moedertaal. 5% aboriginal.

Dit schoolbezoek begon met een welkom en Acknowledgment of Country (prachtig gedicht van een leerling). Mooi begin v/d dag op de Yarning Circle.
Daarna vrijwel meteen de groep in 3 groepjes opgedeeld en lesbezoeken gestart, omdat de lessen ook op dat moment begonnen.
Dagindeling is als volgt: 75 minuten les, en daarna direct pauze, en dan weer 75 minuten les. Zo is elke les hetzelfde. Dit is onderdeel van de schoolbrede structuur om regelmaat en voorspelbaarheid te creëren. Dat draagt bij aan veiligheid; dit wordt later toegelicht.
We schrijven hieronder observaties die we deden bij een aantal lessen (wiskunde, aardrijkskunde en kunst).

Bij wiskunde:
1. Eerst een ‘do now’ activiteit helemaal aan het begin (die lichten we later toe) zijn leerlingen zodra ze gaan zitten, meteen aan het werk, nog voor de presentieregistratie. Concentratie is hoog, leerlingen spreken vrijwel niet tijdens de gehele les (dus ook niet bij dit begin).

2. Docent heeft telkens goed door waar leerlingen mee bezig zijn en biedt slim ontworpen gedifferentieerde opdrachten aan. Bij het bespreken wordt slim gebruik gemaakt van ELO op eigen laptop, ‘analoog’ bord en digibord tegelijkertijd.

3. De docent laat leerlingen alleen de (volgens leerlingen) belangrijkste 3 regels van het bord overschijven als aantekening. Dit om te weten te komen waar leerlingen belang aan hechten.

4. Ze past een duimstemtechniek toe (als formatieve handeling) à duim omhoog = begrepen, duim horizontaal = vaag begrepen, duim omlaag = niet begrepen.

5. Midden in de les kwam dit scherm naar voren:

• Learning intention Do now
• Learning tasks Succescriteria

Doorgestreept wat al gedaan is Doorgestreept wat al gedaan is
Niet doorgestreept wat nog moet Niet doorgestreept wat nog moet

Dit behoort tot de strategie van de school; elke les volgt deze strategie.

6. Een samenvattende activiteit was gebaseerd op heel weinig woorden:

Area is squared
Volume is cubed
Height is [neither]
Daarnaast:
1. Use manipulated volume formula
2. Substitute values
3. Solve!

7. Eind van de les: Van een subset van leerlingen wordt standaard de schriften ingenomen. Dat lijkt onderdeel van het ‘systeem’ te zijn. Nu zijn …… (6-7 leerlingen, ze noemt namen) daarvoor aan de beurt.

Belangrijkste conclusie van deze les: door de grote voorspelbaarheid en veiligheid, en goed uitgedachte schoolstructuur lijkt het zo te zijn dat daardoor er veel rust bij de leerlingen heerst, en door die orde de docent qua werklast zich 100% op de lesinhoud en het helpen van leerlingen kan richten. Leerlingen halen écht heel veel uit de les.

2e lesobservatie (aardrijkskunde)

Deze les was docentgestuurd, maar bevatte heel veel interactie, voorzien van veel feedback (alleen positief). Door de heel veilige sfeer durfden leerlingen antwoorden te geven, ook al waren die misschien ‘fout’.

De leerlingen waren zeer taakgericht (en dus niet afgeleid), net als bij de wiskundeles.
De docent enthousiasmeerde voortdurend om het gesprek van en met leerlingen op gang te brengen en te houden.
Tijdens dat gesprek werd wel gezamenlijk een tabel ingevuld. Omdat in de tabel de antwoorden kwamen, werd door de docent wel duidelijk naar (uitsluitend) de juiste antwoorden gestuurd. Dit terwijl dus de ruimte voor eigen inbreng daardoor niet in het geding kwam.
De volgende werkvorm ging over het in eigen woorden formuleren van 3 begrippen, die ze niet begrepen en daarom uit een lijst van ongeveer 20 begrippen konden kiezen.

3e les (visuele kunst)

Start van de les was een werkvorm waarbij leerlingen een kaartje uitgedeeld kregen en in een kring stonden. Op die kaartjes stond een complex geformuleerd doel omschreven.
Dit doel werd samen met de klas uitgewerkt zodat de leerlingen aan dit doel betekenis kunnen geven.
Daarna konden de leerlingen dit doel in het schrift plakken en het in hun eigen woorden herschrijven.
Daarna koppelden leerlingen een individueel doel aan dit klassedoel.
Dit leverde het resultaat op dat, dankzij de sturing v/d docent van het proces, de leerlingen het doel heel goed onder eigen woorden kregen.
Blijkbaar wordt taalvaardigheid ook bij andere vakken duidelijk in de didaktiek gezet. Men noemt dit ‘literacy focus’.
De docent had een manier om de goede inzet v/d leerlingen in de les direct te belonen met “personal quality award’.

Wat deze lesbezoeken duidelijk lieten zien was dat leerlingen op een positieve manier, met veel vertrouwen werden benaderd en behandeld. Leerlingen zaten dan ook gelukkig op school (blijkt ook uit gesprekken met hen) terwijl de concentratie (taakgerichtheid) hoog bleef. De positiviteit was wederzijds waarneembaar.

De school werkt duidelijk vanuit een strategie die een blauwdruk vormt voor wat in elke les te zien is. Daarbij is het vinden van structuur en voorspelbaarheid heel belangrijk. Het optimaliseren van die strategie is een proces waar ze meer dan 20 jaar mee bezig zijn (geweest). De strategie bevat de volgende elementen:

1. Een aantal vaste structuurelementen die in elke les (min of meer) terugkomen. Zoals de ‘do now’ activiteit. Dat is een activiteit aan het begin v/d les die meteen succeservaring biedt, docenten een meting geeft (welke leerling concentreert zich niet goed) en leerlingen activeert. Ook het expliciet bespreken van ‘learning intentions, learning tasks en succescriteria’.

2. Afspraken die voor alle vaksecties hetzelfde gelden over de koers: een van die afspraken is ‘IDEAL’ (Identify,, Describe, Explain, Analyse, Assess, de meeste vakken), dat gaat over hoe leerlingen leren een stukje tekst te schrijven (‘write the ideal paragraph’) en BBC: “BlackBoard Configuration’ (alle vakken). Dit is een bepaalde weergave van het lesdoel, die in onderstaande foto te zien is.

Dit was bijv. bij de wiskundeles ook te zien.

Ondanks dat leerlingen duidelijk de vrijheid ervaarden om écht te zeggen wat hen op het hart ligt (dit ervaarden we duidelijk bij gesprekken met hen) vertelden ze duidelijk hetzelfde als de principal, of de docenten als het gaat om de lijn van de school. Het wordt duidelijk op alle lagen doorleefd.
Al voordat leerlingen aangenomen worden, krijgen ze gesprekken die lijken op intakegesprekken waarbij de aanstaande leerlingen meteen uitgelegd wordt wat de structuur en signatuur v/d school zal zijn. Leerlingen worden heel serieus genomen en ervaren dat zelf ook, al vanaf dat ‘intakegesprek’.

Wat ook zeker opvalt is wat de principal zelf de “Carefully thought through non-confrontational model of discussing behavior” noemt.

Bij dit systeem hanteert men een lijn, waarbij de vraag is (a.d.h.v. een visueel gemaakt overzicht waarop gedragingen staan, met een lijn in het midden) of leerlingen onder of boven die lijn zitten. Dergelijke ‘gedragsoverzichten’ zijn er voor bijv. algemeen gedrag of hoe de computer gebruikt wordt.
Leerlingen geven, indien nodig, zelf aan waar ze zitten (boven of onder de lijn). Daar kan, indien een leerling vaak onder de lijn komt, wel een gevolg aan zitten.
Zo voorkomt de school dat er gedragsregels moeten worden geexpliciteerd, en ze laten hiermee leerlingen beter nadenken over hun eigen gedrag.
Al met al een zeer geslaagde dag.

Schoolbezoek aan Waverley Public School (Primary)

Verslag door Bianca en Nadine:
De school bestond al in 1879. In 2023 is het dak vervangen en hebben ze voor het eerst een rolstoel ingang gekregen. Het is een oud klassiek gebouw, voornamelijk gaan kinderen uit de buurt hier naar school. De school telt 312 leerlingen, verdeeld over 14 groepen, waaronder 3 kleutergroepen.
Het is een school met leerlingen van allerlei culturele achtergronden.

Ieder kind is welkom. Er zijn ook kinderen met beperkingen. 1 leerling had een begeleider en een blindengeleide stok, deed met alles mee. Een andere leerling heeft een oorprobleem, leerkracht draagt versterker en er is extra begeleiding.
Ze kunnen extra ondersteuning krijgen of aangepast lesmateriaal als er een diagnose is gesteld. Dan moet er een aanvraag bij het ministerie gedaan worden en zij bepalen of er geld wordt vrijgemaakt. De school heeft ook een leer- en ondersteuningsteam. Zij kijken naar speciale ondersteuningsbehoefte. De entree van de school is ook rolstoelvriendelijk, dit is ontstaan doordat er een ouder in een rolstoel zat.
We werden welkom geheten door de leerlingenraad. Als zij genoeg punten hebben gehaald in een jaar (verkregen door het laten zien van bepaalde vaardigheden) kunnen leerlingen zich aanmelden voor de leerlingenraad. De leerlingenraad wordt dan democratisch gekozen. Wij kregen bij aanvang een rondleiding van deze leerlingen. Zij hadden de rondleiding zelf voorbereid.

Na de rondleiding lagen er allemaal verschillende kaarten klaar, iedereen mocht een kaart uitkiezen met de vraag: wat betekent leren voor jou?

We hebben aan elkaar in tweetallen verteld waarom je deze kaart hebt gekozen. Hierna kregen we de vraag: welk idee heeft de ander bij deze kaart? Deze opdracht doen zij ook met de leerlingen.
Na deze binnenkomer kregen we informatie over de school van de principal Jillian Mudford en haar assistent-principals.

Het was een ochtend vol interactieve werkvormen, waarin wij als groep meegenomen werden in de manier van werken op Waverley.

Ook het personeel van Waverley deed enthousiast mee. Deze manier van werken zijn zij gestart in 2022, vooral in het gedachtegoed van John Hattie. Leren zichtbaar maken en eigenaarschap bij leerlingen door zelf doelen te stellen en leerlingen leren na te denken over hun ‘learning intentions’.

Opvallend is de wand waar alle aspecten van het 4-jaarlijkse SIP (School Improvement Plan) hangen. Met rubrics voor ieder aandachtsveld en voor ieder zichtbaar waar ze staan in ontwikkeling/ verandering en welke stappen genomen moeten worden.
Het departement van onderwijs van New South Wales schrijft dit in grote lijnen voor, maar het team geeft er (deels) haar eigen invulling aan. Afgelopen twee jaar hebben zij veel aandacht besteed aan het rekenen. Aankomend jaar gaan zij meer aandacht besteden aan taal.

Heel bijzonder is de schoolbrede focus op onderstaande ‘Learning Dispositions’. Deze zou je kunnen vertalen als ‘eigenschappen die je nodig hebt om te kunnen leren en samen werken’. In het begin van het schooljaar wordt iedere week veel aandacht besteed aan één van de dispositions. Zijn de 9 weken voorbij, dan ligt de focus, nog meer verdiepend, twee weken lang op een van de 9 dispositions. Overal in de school staat het dan centraal, en ook in de nieuwsbrieven naar de ouders wordt er veel aandacht aan besteed. We zijn er zeer van onder de indruk, zo zorgvuldig, solide en professioneel deze competenties aan bod komen en daardoor een grote rol in de ontwikkeling van ieder kind spelen!

‘The learning disposition wheel is a tool that represents the cognitive, intrapersonal and interpersonal competencies needed for self-regulated, deep learning’.

De leerkrachten en leerlingen moeten weten wat de doelen zijn en wat de bijbehorende succescriteria hiervan is. Opvallend is dat dit al heel goed gaat bij de jongste kinderen.

Naar aanleiding van data-analyses kijken de leerkrachten wat de leerlingen nodig hebben en hoe je dit kan aanpakken. De leerkrachten worden 1 keer per week 2 uur vrij geroosterd om samen voor te bereiden en de data-analyses te maken. De leerlingen hebben dan stem (techniekonderwijs),Italiaanse les en bibliotheekles van andere leerkrachten.

Ze willen eigenlijk richting excellent onderwijs, maar dit kost tijd. Aangezien zij nu 2 jaar bezig zijn, zal het nog even duren voordat zij hier zijn.
Fouten maken bestaat hier niet, niks is fout. Je kan hier alleen maar van leren. Bij leren leren is het ontvangen en geven van feedback heel belangrijk. Ze willen de resultaten van de leerlingen niet met elkaar vergelijken, maar kijken naar de groei van een leerling en dan kijken wat de vervolgstappen zouden moeten zijn.

Zij gebruiken hier veel coöperatieve werkvormen bij. Zo krijgt elk kind een beurt en leren ze naar andere denkwijze te kijken. Opvallend is dat al heel vroeg het waarom, wat en hoe erin zit bij de kinderen. De leerlingen kunnen goed vertellen waarom ze iets gaan doen en hoe ze dit gaan doen. De leerlingen leren al heel jong de ‘skills’ die nodig zijn om tot leren te komen.
Ook is in de lerarenkamer leren zichtbaar maken te zien.

De school probeert ouders en buurt heel erg bij de school te betrekken. Ze willen echt samenwerken.
Er zijn er ook op het gebied van gedrag 3 formulieren: kleuters, jaargroep 1/2 en 3 t/m 6, deze wordt ingevuld door de leerlingen zelf bij ‘slecht’ gedrag, en moet ondertekent terugkomen. Niet alle ouders tekenen dit formulier (‘mijn kind doet dat niet’).
1 dag in de week is er een soort orthopedagoog om kinderen op te vangen die het moeilijk hebben. Bij grote problemen adviseren zij om hulp buiten de school te zoeken.

Na een heerlijke lunch zijn we in groepjes verschillende klassen ingegaan om een les te bekijken. Na afloop hebben we dit op een weer interactieve manier met elkaar uitgewisseld.
Het enthousiasme van de leerkrachten viel echt heel erg op. Allemaal met de neuzen dezelfde kant op.

Sandy bedankte deze keer de school voor hun gastvrijheid en als afsluiter kregen we allemaal een mooie tas van de school mee. Daarin vonden we handgeschreven kaarten van de leerlingen met persoonlijke woorden en bedankjes.

Heel bijzonder, deze school!

Donderdag 15 februari – Lugarno Public School

Verslag door Manon:
Het miezert een beetje, dat is nieuw voor ons hier.
Ontvangen door de conciërge lopen we door de galerij die dwars door de speeltuin loopt. Kinderen zitten onder dit afdak in duo’s te lezen. Onverstoord gaan ze door met voorlezen.

Bij de receptie worden we ontvangen door Principal Justine Williams en 3 assistent- principals: Gregg, Athina en Erin.

Algemeen:
School met kleine 260 leerlingen – 10 klassen –  in redelijk gemiddelde buurt. Ze krijgen ondersteuning van de overheid, en verder de normale oudertoeslag op vrijwillige basis.
Het schoolplein en alle speel- en leerplekken buiten zijn heel groot en aantrekkelijk, met kriskras paadjes, groen, zand en overdekte galerijen.
We worden met ons zevenen ontvangen in de grote, heel creatief ingerichte bibliotheek. Deze wordt gebruikt voor bijeenkomsten van team en leerlingen, maar ook verenigingen buiten de school zijn er welkom. Er worden ook cursussen voor ouders gegeven.

Het bijzondere aan deze school is dat zij als een van de eersten in het departement de nieuwe syllabi hebben gebruikt en beoordeeld. Zij waren pilot school voor de Taal- en Reken syllabus. Ze lopen dus een jaar voor in de implementatie ervan. Daarover straks meer.

Het is een school met grote ouderbetrokkenheid. Ouders helpen ook in de klassen en met projecten en excursies. Ze hebben een aparte klas voor leerlingen met gehoorproblemen. Ook zijn ze een teacher training school, officieel erkend als opleidingsschool. Veel stagiaires werken daarna als invaller of maken nu deel uit van het team.

Er zijn homogene klassen en één klas met jaar 2 en 3. Dat vinden ze heel bijzonder, omdat het nogal wat klassenmanagement vergt volgens Justine.

Syllabus Taal en rekenen:
In het departement New South Wales lopen ze een jaar voor in de implementatie ervan. De Lugarnoschool is gevraagd een van de pilotscholen te zijn. Ze gebruiken LEED = Leading Evidence Evaluation Data voor dit proces. Van hen werd verwacht dat ze in de eerste twee jaren, die nu voorbij zijn, feedback verzorgen aan het departement over het gebruik van de nieuwe syllabi.  Veel aandacht voor het ‘why’ van the School excellence framework; ‘External Validation’.
In de nieuwe vaststelling van leerlijnen en kerndoelen is gekozen voor de werkwijze van Expliciet Teaching.
Er is meer aandacht voor de betekenis van teksten dan alleen technisch lezen. En veel meer ruimte voor assessment. Leerkrachten kijken diagnostisch en bepalen dan de focus voor ieder kind afzonderlijk.
In de reken syllabus ligt de focus op redeneren, meer dan op leerstrategieën. 

Curriculumhervorming op deze school begon in 2021 in Kleuterbouw en geleidelijk klimmend naar midden- en bovenbouw. Leerlingen hebben inmiddels veel manieren voor self-assessment, door de invoering van de nieuwe leerlijnen.
Geweldig gegeven is dat een van de assistant principals, Erin, ons niet alleen uitlegt hoe dit proces verliep, maar zij ook gedurende de afgelopen 3 jaren ieder teamlid begeleidde en adviseerde over de implementatie van de nieuwe syllabi. Hoe ‘luxe’ is dat, een teacher leader met een dergelijk specialisme….!

Therese Corben, onze contactpersoon en vriendin in Sydney, was bij alle schoolbezoeken aanwezig.
Zij is gepensioneerd principal, maar werkt nog graag voor mooie onderwijsprojecten!
(en daar zijn we haar heel dankbaar voor)

Op onze vraag over een formatieve aanpak met aandacht voor Learning Intentions & Criteria en reflectie, feedback en formatieve evaluatie antwoorden zij: Dat zijn we dit jaar sterk aan het oppakken en dat is onze focus voor de komende jaren in het nieuwe Strategic Implementation plan (SIP voor 4 jaren)
We zien in de klassen soms het leerdoel benoemd, met criteria, maar volgens Therese en een van de assistant principals wordt het nog niet schoolbreed coherent toegepast als manier om eigenaarschap van leren te versterken of inzicht in het eigen leerproces door leerlingen te vergroten. dat is wel een gedeelde wens in het team. Ze maken de komende jaren tijd om het te implementeren.

Op de school is openheid, feedback van collega’s onderling, reflectie, samenwerking inmiddels gewoonte. Dat was drie jaar geleden anders. Iedereen werkte meer voor zichzelf en er werd niet ervaren dat delen of feedback veilig was.
Werken nu op coherente wijze met ‘high expectations’. Veel aandacht voor expertise delen en voor leiderschap en verantwoordelijkheid in alle lagen.

Collective teacher efficacy:
Er wordt veel tijd gemaakt, ook tijdens lestijden, voor overleg in PLC’s over leeropbrengsten en de volgende stap die genomen kan worden in het lesaanbod.
De lesstof / lessen kiezen ze nadat ze hebben beoordeeld wat nodig is voor hun klas of een cohort leerlingen. Het departement van onderwijs heeft een enorme ‘bibliotheek aan leercycli’ voor ieder vak, met bijbehorende docent handleidingen, passend bij de nieuwe syllabi.

Aanrader van het team: ‘Clarity’ van Lynn Sharratt. Over het inrichten van alle leerruimten als activerend en passend bij dit onderwijs. Ze hebben dit als team bestudeerd en gebruiken de aanwijzingen.

Assessment: Het gaat niet om het vaststellen van de opbrengst zelf, maar is diagnostisch, als informatie voor de verdere keuze voor leer- en lesstof voor ieder cohort leerlingen in de klassen. Dat doen leerkrachten in samenwerking, keuze gekoppeld aan leerdoelen. Coherente aanpak, schoolbreed.

Het was jammer dat er zoveel tijd was gereserveerd voor uitleg over de nieuwe leerlijnen. Het leek daardoor of de 4 van het team zich wilden ‘verantwoorden’. Alsof we van de inspectie zijn, zeiden sommigen van ons..

Rian bedankt Principal Justine met een kadootje ‘uut Twente’.

We hebben slechts ruim een half uur in de klassen kunnen observeren. De kinderen gedroegen zich uiterst braaf (in het bijzijn van de principal?) In koor in iedere klas: “Good morning Dutch visitors!” We hebben daardoor niet echt een goed beeld gekregen van de dagelijkse gang van zaken en moeten onze info afleiden uit de presentaties. Die waren gelukkig wel heel informatief.

Vrijdag 16 februari – Blue Mountains

Verslag door Rachèl Theyrt en Leonieke Lusthusz

Op vrijdagochtend zijn we, na een stevig ontbijt( de groep DEUS werd steeds groter)
om 9.00 uur vertrokken voor een rit van bijna twee uur naar de Blue Mountains.

Onze eerste stop was bij de Katoomba watervallen. Onder leiding van onze hopman Bob ging de groep op pad richting de waterval. Al snel konden we de prachtige waterval bewonderen. Laaghangende bewolking zorgde voor een mysterieus effect. Met veel enthousiasme werden er foto’s gemaakt van deze bijzondere plek. Onze route werd vervolgd via allerlei trappen en looppaden naar een prachtig uitzichtpunt.
Helaas was het uitzicht hier zeer beperkt door de mist. Wel hebben we enthousiast een foto gemaakt van de groep. Het prachtige landschap proberen we er maar bij te denken…

Onze 2e stop was bij het Conversation Hut Café, waar we hebben genoten van een heerlijke kop koffie of thee met een versnapering (met dank aan de Boys Tech High School). Voor de liefhebber was er een mooi afdaling richting een uitzichtpunt, waar de bewolking langzaamaan begon op te trekken.
De hoge luchtvochtigheid zorgde voor de nodige bezwete lichamen. Eenmaal boven gingen we snel weer terug in de bussen met airco.

We vervolgende onze route met een korte pauze bij een souvenierwinkel richting onze lunchlocatie.

Via een spannend weggetje met de nodige obstakels kwamen we aan bij onze bestemming. Vlak voordat we de parkeerplaats opdraaiden werden er drie kangoeroes gespot. Wat een prachtige ervaring! Gelukkig werden ze goed vastgelegd op foto en video zodat we ook naar het thuisfront bewijs konden leveren!
Bij Megalong Valley Tearooms vonden we daarna een fantastische plek voor een heerlijke lunch.

Vervolgens vertrokken we met onze busjes naar het Echo Point. Hier hadden we een geweldig uitzicht op de Drie gezusters en Mount Solitairy.
Een aantal leden van de groep deed nog een poging om op de Honeymoonbrug terecht te komen bij De Drie Gezusters. Via steile trappen werd een indrukwekkend uitzichtpunt bereikt.

Terwijl de lichtflitsen van een onweersbui opstaken en het begon te regenen sloten we ons avontuur in de Blue Mountains af.
Samen reden we weer richting Sydney waar we in groepjes neerstreken bij Alfred, inmiddels onze thuisbasis, voor het diner.
Hier hadden we alle tijd om na te praten en terug te kijken op een hele bijzondere dag.

Zaterdag 17 februari:

• 09:30 – Uitchecken en bus naar Sydney airport
• 13:55 – vlucht naar Melbourne
• 15:25 – Aankomst, naar Veriu Queen Victoria Market
• 18:30 – Diner

Zondag 18 februari – Great Ocean Road

Verslag door Esther de Boer.

We rijden door roestkleurig landschap in de richting van de Great Ocean Road. Met een graad of 24 en bewolkt, maar droog.

Ruim opgezette dorpen, afwisselend heuvellandschap. Na ruim een uur stoppen we bij een gezellig restaurantje met een heerlijke relaxte sfeer. Even koffie, fantastisch zuurdesembrood en een winkeltje met souvenirs.

De volgende stop is Kennett River.
Onderweg de zee met een pallet van blauwe en groene kleuren. Turquoise afgewisseld met diepblauw. Aangekomen in Kennett River ruiken we de eucalyptusbomen en zien we de eerste koala, lekker lui liggend in een eucalyptusboom. Hier wacht ook een heerlijke lunch bij een ‘former flying teacher’ Mrs. Wendy Jones. Weer goede onderwijsgesprekken en genieten van de omgeving.

De zon is inmiddels doorgekomen, perfect voor een uurtje strand. Zwemmen en pootje baden!

We rijden door naar Lorne om te shoppen en eindelijk dat eerste ijsje te eten. Op het strand sluiten we af met een picknick.

Maandag 19 februari – Mount Waverley Secondary College (VO) en Wembley Primary School (PO)

Mount Waverley. Verslag door Louwien Eising en Else Verheijen-Groenhof

Na een rit van 30, 45 minuten kwamen we vanuit downtown Melbourne aan bij Mount Waverley Secondary College. Een grote school op een mooi, groen terrein. De school is ontstaan in 1964 en heeft een zeer goede reputatie. De school bestaat uit een junior campus (years 7 en 8) en een senior campus (years 9 tot en met 12). De school heeft ook een basisschool op het terrein.

Om toegelaten te worden op Mount Waverley moeten leerlingen in een specifieke zone wonen. De school is dermate populair dat mensen in deze zone komen wonen om toegelaten te worden, om vervolgens weer naar buiten de zone te verhuizen. De wijk bestaat voornamelijk uit mensen met een relatief hoog inkomen en de school kan met dank aan ouderbijdragen veel onderhoud en voorzieningen bekostigen. Ook een deel van het niet-lesgevend personeel wordt met behulp van financiële bijdragen van ouders bekostigd. Ruim 70% van ouders betaalt de ouderbijdrage en externe activiteiten kunnen altijd doorgaan.

We werden ontvangen door de schoolleiding. Principal Karen Wade vertelde kort iets over de school.

Daarna gingen we in groepjes op rondleiding door de school. Het viel op dat de leerlingen over het algemeen erg rustig zijn in hun gedrag.

De rondleiding door het senior college ging langs de nieuwe STEAM-afdeling waar de school (terecht) erg trots op is. STEAM staat voor science, technology, engineering, arts en maths. De leerlingen werken hier aan verschillende projecten, waarbij ze samenwerken in groepen. De school behaalt zeer goede academische resultaten maar vindt het erg belangrijk om daarnaast een rijk aanbod aan kunst- en sportvakken aan te bieden. Een deel ervan is opgenomen in het standaard vakkenaanbod en daarnaast zijn er extra activiteiten en programma’s waar leerlingen aan mee kunnen doen. Bij veel vakken wordt gebruik gemaakt van ‘flexible learning’, wat onder andere zichtbaar wordt doordat leerlingen regelmatig samenwerken in groepjes.

Een andere groep heeft een rondleiding gehad door het Junior College.

Hier zagen we veel voorbeelden van differentiatie en formatieve evaluatie/feedback. Lessen duren 45 of 90 minuten, afhankelijk van het niveau van de instructie.

Elke les bestaat uit drie gedifferentieerde keuzemogelijkheden voor leerlingen. Als leerlingen kiezen voor het gemakkelijkste niveau weet de docent dat de stof waarschijnlijk niet begrepen is. Er is een tafel in de klas waar leerlingen feedback en instructie kunnen ontvangen, maar ook kunnen geven aan elkaar. De leerlingen werken veel samen.

Er is veel aandacht voor verschillende kunstvakken. Muziek neemt op de school een belangrijke plaats in. Leerlingen kunnen ook instrumenten huren, hier wordt veel gebruik van gemaakt.

Op alle niveaus wordt Food Technology (koken) gegeven.
Lesmateriaal wordt per jaargroep ontwikkeld door de docenten.
Binnen het junior college wordt veel gebruik gemaakt van flexibel leren, onder andere met behulp van flexibele leerruimtes. Ontwikkeling van leerlingen wordt digitaal bijgehouden zodat men precies weet waar een leerling staat. In diverse klassen in een onderwijsassistent of instructeur/TOA aanwezig.

De school heeft al jarenlang veel aandacht voor het welbevinden van leerlingen. Ze doen dit vanuit de overtuiging dat wanneer leerlingen gelukkig zijn en goed in hun vel zitten, ze ook beter presteren. Wat bijzonder is aan deze school, aldus de school zelf, is dat de Student Support and Resources Manager deel uitmaakt van het MT. De school heeft afgelopen jaar een award gewonnen voor beste wellbeing-team op scholen in Victoria.

Er zijn 11 ‘leading teachers’ die docenten ondersteunen bij het ontwikkelen van vaardigheden op het gebied van pedagogiek en didactiek. Ze geven leiding aan verschillende Professional Learning Communities. Daarnaast werken ze samen met het MT aan het uitvoeren van het Strategie Improvement Plan. In totaal zijn er ongeveer 200 personeelsleden, waarvan ongeveer 160 docenten. Voor nieuwe docenten is er een inductieprogramma. Formatie krijgt de school rond door gebruik te maken van flexibele lesruimtes en de inzet van assistenten.

Visible learning/student leadership of their learning
‘Effective teachers make teaching visible by providing direct/explicit instruction that supports mastery learning.’

Na de eerste kennismaking met de school hebben we een toelichting gekregen op het Explicit Instructional Model en het Student Learning Model.

De presentatie begon met de Learning Intentions en Succes Criteria voor de presentatie en aansluitend een korte reflectieopdracht over hoe het onderwijs op onze eigen scholen is vormgegeven.

Het Explicit Instruction Model is erop gericht leren zichtbaar te maken. Overigens is het voor scholen in Victoria verplicht om gebruik te maken van een evidence based model dat laat zien hoe het leerproces in de school georganiseerd is. Het model bestaat uit de activatiefase (met daarin de Learning Intentions en Success Criteria), gevolgd door de instructiefase (aandachtspunt in deze fase is Explictit Teaching), Guided Practice (waarbij feedback aan leerlingen over waar ze staan in hun leerproces een belangrijke plaats inneemt) en de Indepent Practice. In deze laatste fase gaan leerlingen de aangeleerde kennis en vaardigheden in verschillende contexten toepassen en ze krijgen hierop individuele feedback en ondersteuning.
Aansluitend volgt de Review, waarin de vraag of de Leaning Intentions behaald zijn centraal staat. Ook is er aandacht voor hoe de volgende stap in het leerproces eruit ziet.

Mount Waverley heeft voor haar eigen Student Learning Model, wat gebaseerd is op het Explicit Instruction Model, gericht onderzocht welke vaardigheden leerlingen meer moesten ontwikkelen, welke doelen ze hadden als school (non negotionables) en welk model daar goed bij past. Zowel leerlingen als docenten zijn betrokken geweest bij de ontwikkeling van het uiteindelijke model. Men vond het zeer belangrijk dat er sprake van was gemeenschappelijke taal. Het Student Learning Model bestaat uit de fases Collect, Connect en Expand. De fases uit het Explicit Instruction Model zijn daaraan te verbinden en geven eigenlijk opvolgende fases van diepteleren aan: leerlingen beginnen met het verzamelen van kennis, gaan deze vervolgens verbinden aan bestaande kennis en aansluitend toepassen/verdiepen/verbreden.

Formative Culture PLC’s/Feedback
Na de informatie over de bovengenoemde modellen kregen we meer informatie over de formatieve cultuur binnen de school.
De school heeft naar aanleiding van data die liet zien dat resultaten stagneerden en de constatering dat leerlingen redelijk passief leergedrag lieten zien zichzelf de vraag gesteld of het curriculum dat ze aanboden paste bij de behoeften van de leerlingen. Dit was niet zozeer gericht de verschillende vakken die werden aangeboden, maar op vaardigheden die leerlingen nodig hebben om binnen deze vakken succesvol te kunnen zijn (Marzano, ‘procedural knowledge’). Doel was om brede vaardigheden te ontwikkelen waardoor leerlingen beter gingen presteren. Eigenaarschap voor het eigen leerproces was daarbij een belangrijk aandachtspunt. Iedere les op Mount Waverley bevat het aanleveren van kennis en vaardigheden. De verhouding tussen die twee kan per vak of les variabel zijn.

Mount Waverley heeft verschillende PLC’s (Professional Learning Communities). Zij werken op basis van data mee aan het bereiken van doelen uit het Annual Improvement Plan van de school. De leden van de PLC’s zijn geschoold (cursus Growth Coaching en PLC-training for Schools). In de loop van de jaren is de focus van de PLC’s steeds meer gericht op het vormgeven van Formative Assessment in de school, mede door de uitbraak van COVID-19 en de bijbehorende schoolsluitingen. Een PLC bestaat uit 5-7 Subject Based Professional Learning Teams). Een cyclus omvat een semester. Tijdens een cyclus wordt data geanalyseerd, worden (groepen) leerlingen geobserveerd/gevolgd en zijn er Learning Walks. Aan het einde van en cyclus worden opbrengsten gedeeld en gevierd. Daarnaast wordt een cyclus na afronding geëvalueerd, waarbij onder personeel en leerlingen feedback wordt verzameld. Deze wordt gebruikt voor evaluatie en reflectie en het bepalen van vervolgacties en thema’s. Voor het verzamelen van feedback heeft de school het Fast Feedback Model ontwikkeld, een structuur om docenten te helpen goede feedback aan de PLC’s te kunnen geven. Het model bestaat uit de onderdelen Frequent, Actionable, Specific en Timeley.
Een belangrijk aandachtspunt binnen de PLC’s is het thema differentiatie. Andere thema’s die aan bod zijn geweest zijn bijvoorbeeld taal- en rekenvaardigheden , beoordeling en eigenaarschap (van leerlingen). De PLC’s ontwikkelen voor de verschillende thema’s toolkits waarin docenten good practices (met theoretische onderbouwing) vinden. Deze toolkits zijn gekoppeld aan het Explicit Instruction Model.

Lunch
Tijdens de lunch hebben we kunnen spreken met een afvaardiging van de leerlingen. De leerlingen praten lovend en vol lof over hun school en de docenten. Ze geven aan dat de school een fijne, veilige plek voor hen is.

Inclusive Education en Student Wellbeing Model
Na de lunch werden het Student Wellbeing Model en het Disability Inclusion Program toegelicht door de Student Support and Resources Manager en de Head of Disability and Inclusion.
In Australië zit men momenteel in een overgangsperiode met betrekking tot de bvkostigingsstructuur voor inclusief onderwijs. Dit moet in 2025 gereed zijn en is met name gericht op in beeld brengen wat een leerling nodig heeft/gaat hebben om succesvol te zijn op school. Daarnaast is er een ontwikkeling gaande waarbij steeds meer leerlingen met een ondersteuningsbehoefte naar reguliere scholen gaan en niet naar speciale scholen.
Ouders/verzorgers worden betrokken bij de aanvraag voor extra ondersteuning. Belemmerende en bevorderende factoren worden in kaart gebracht.

Binnen Mount Waverley wil men zoveel mogelijk uitgaan van de mogelijkheden die leerlingen hebben en hoge verwachtingen hebben/uitspreken. Doel is om ook leerlingen met een ondersteuningsbehoefte succeservaringen te laten opdoen.
Er is op de school een team aanwezig dat leerlingen met een ondersteuningsbehoefte ondersteunt. Hiervoor ontvangt de school specifieke bekostiging.
Docenten krijgen via het leerlingvolgsysteem informatie over de specifieke ondersteuningsbehoeften van leerlingen. Voor leerlingen met een grotere ondersteuningsbehoefte wordt een Individual Learning Plan opgesteld. Ondersteuning is ingedeeld in drie niveaus (Multi-Tiered System of Support). Ongeveer 5 procent van de leerlingen op Mount Waverley valt in de hoogste ondersteuningscategorie. Ondersteuning is gericht op een breed scala aan ondersteuningsbehoeften: ook problemen rondom bijvoorbeeld taalvaardigheden vallen onder het programma.

Het Student Wellbeing Model van Mount Waverley is gebaseerd op het idee dat in alle lessen aandacht is voor het welbevinden van leerlingen en niet alleen in speciale projecten/activiteiten.
Het bevorderen van de sociaal-emotionele ontwikkeling en welbevinden is een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het personeel. Het model is gericht op vier hoofdlijnen: Social and Emotioneel Learning, Partnerships & Support, Student Voice & Agency en Positive Relations. Voor het personeel wordt scholing aangeboden rondom Mental Health (voor leerlingen). De school is daarnaast bezig om gerichte trainingen voor leerlingen te ontwikkelen, bijvoorbeeld rondom sociale vaardigheden. Ook zijn er workshops voor ouders/verzorgers, al ziet men dat de interesse daarvoor nog enigszins beperkt is.

Aan het einde van de dag hebben we in onze themagroepen bij elkaar gezeten om de indrukken van de dag te bespreken en te reflecteren op wat we hadden gezien.

Wembley Primary School (PO)

Geschreven door: Bianca, Nadine en Esther

Na een interessante ochtend op het Mount Waverley Secondary College – Junior Campus – zijn we met z’n vieren (Bianca, Manon, Esther en Nadine) naar de Wembley Primary School vertrokken. Eerst even genoten van een lekkere lunch onderweg. 

Na een hartelijke ontvangst door Vassie Vatsilas, de principal, zijn we gestart met een rondleiding door de school. De school heeft 650 leerlingen. We bleven niet lang in een klas, maar wel in alle klassen hebben we een kijkje mogen nemen. Als je het hebt over leren zichtbaar maken; dit was hier overal aanwezig. De muren hangen vol, geordend per vakgebied.

Learning intentions en succes criteria worden bij elke les toegepast. Ook bij talentontwikkeling: sport, muziek, kunst en Spaans. Alle kinderen krijgen hier Spaanse les. Tot twee jaar geleden was dit de Franse taal. Zowel de ouders, als de kinderen mochten kiezen welke taal ze zouden willen toen de Franse juf wegging. De school zocht hierbij de best mogelijke leerkracht en het is het vak Spaans geworden. Ze raadplegen ouders bij meerdere onderwerpen. Ze houden dan een referendum. Ze hebben een goedlopende ‘MR’, zowel ouders als leerkrachten zitten hierin.

‘The Preps’, bij ons kleuters, opvallend is dat ze al heel veel bezig zijn met letters.

We zagen ook weer de instructie, zittend bij de leerkracht op de grond terug. Tussen twee lokalen zat een ‘rt’ ruimte. Dit hing vol met allerlei letters en woorden, een en al ‘literacy’.

Overal in de lokalen zag je werk hangen van de kinderen. Elke periode hingen ze op de muur ‘the wagoll’. Een van de beste/mooiste werkjes werd hier getoond. De kinderen waren heel trots als hun werkje er hing.

Ook hier weer een heerlijk groot schoolplein. Ruimte om rond te rennen en om in de schaduw te spelen. Een gepensioneerd leerkracht vertelde dat hij hier vrijwilligerswerk doet, omdat hij nog niet echt afscheid kan nemen. Hij was leerlingen van de middenbouw aan ’t stimuleren een mooi bouwwerk te maken in de zandbak. Wat een ijver!

Telkens waren er kinderen die spontaan hun principal een stevige knuffel gaven. Een omarming en enthousiast “Vassieeeeee” (haar naam)!! Heel spontaan lieten ze zien hoe ontspannen de sfeer op deze school is, zo lijkt het althans.

Na de rondleiding zijn we in gesprek gegaan met 3 leerlingen van de leerlingenraad uit year 6. De leerlingen waren heel open, intelligent en heel ontwikkeld in hun woordenschat en werden gestimuleerd om hun verhaal te vertellen. Ze werden niet onderbroken en teruggefloten. Ze waren net terug van het strand. In jaar 5 en 6 gaan ze zwemmen met de reddingsbrigade. De jaren ervoor hebben ze zwemles in het zwembad. De kinderen vinden het erg leuk en willen lifeguards worden. Ze leren ook reanimeren. Veiligheid en zorgen voor elkaar vinden zij erg belangrijk.

In alle groepen krijgen zij huiswerk. Kinderen mogen van school boeken meenemen en thuis lezen. Op de vraag wat zij zo leuk vinden aan de school, gaven ze aan dat ze zich veilig voelden en dat iedereen zichzelf kan zijn. De kinderen wisten wat ze nodig hebben en aan welke leerdoelen ze nog moeten werken. Van jongs af aan, bij de kleuters, wordt daaraan gewerkt. Ze kunnen zelf kiezen welke opdrachten passen bij hun niveau. En dat vinden ze ook heel normaal.

Als afsluiting hebben we gesproken met de principal en een ‘IB-er ‘( specialist team en executive leadership team).

‘Wellbeing staat hoog in het vaandel. Zonder ‘wellbeing’ komt een kind niet goed tot leren.

Diversiteit is belangrijk op deze school. Je mag zijn wie je bent. Dit dragen zij ook uit op deze school. Ze dragen een penning en een keycord met de regenboogkleuren.

Het enthousiasme straalt van hen af als zij over hun werk praten! Ze zijn erg trots op deze goed georganiseerde school waar ze steeds verbetering in proberen aan te brengen.

Tot slot een groepsfoto en een bedankje uit Den Haag.

En ’s avonds zoeken Bob en Manon een fijn restaurant voor de ‘Hattie-dag’ morgen, aan de Yarra:

Dinsdag 20 februari:

Ontmoeting met John Hattie – 15:00 tot 17:00 uur

Geschreven door: Fabian – Raw notes plus opmerking

Geconcentreerd in gesprek met Fabian.
(Meer foto’s hieronder)

Aantekeningen Fabian:

Not about completing the task, rather focus on learning.. 

Deze opmerking had betrekking op waar het zwaartepunt van een onderwijsactiviteit moet liggen (waar het opmeten van leersucces deel van uitmaakt). Je wilt niet te weten komen of de taak volbracht is. De taak is tenslotte slechts een instrument om tot leren te komen. Het is geen doel op zich. Je wilt controleren of het leereffect heeft plaatsgevonden. Bij het geven van lessen moet de focus dus liggen op hoe mensen leren, en daarop baseer je je werkvormen en opdrachten (op hoe men tot leren komt). Je baseert die niet op een lijst aan taken die volbracht moet worden.

It’s about capturing already existing motivation. It is about steering already existing behavior.

Hattie geeft aan dat het niet klopt dat we van een leerlingbeeld moeten uitgaan waarin leerlingen ‘niet gemotiveerd’ zijn. Er bestaat enorm veel drive en motivatie bij leerlingen (ze ontdekken de wereld). Je ziet dat in allerlei opzichten (sport / uitgaan / gamen / kleding  enz). Ze zijn oprecht benieuwd naar van alles. Je moet meer proberen om die reeds aanwezige drive aan te wenden, dan de ‘ongemotiveerde leerling tot motivatie te bewegen’.

NSW and VIC are very competitive. Gov owns agency that manages overall quality of teachers.

Deze opmerking kan ik niet zo heel goed meer specificeren. Hattie besprak deels het opleidingssysteem en het kwaliteitsmanagement daarvan. 

PISA AU is not good when it comes to concentration.

Wij gaven aan in de lesbezoeken geconcentreerde en gemotiveerde leerlingen tegen te komen. Hattie gaf aan dat dit niet overal in Australië zo goed op orde is; uit de PISA-tests blijkt dat Australië daar nu niet zo heel goed voor staat. Blijkbaar waren de scholen die we bezochten dus op dat punt beter dan gemiddeld (mijn speculatie).

Micheal Scriven invented terms formative (the terms) 

Hattie geeft aan dat Scriven de ‘uitvinder’ was van deze terminologie. Dat is makkelijk te verifiëren trouwens, zie deze paper 

There is no such thing as formative and summative assessment. Uses evaluation. 

Hattie verschuift van assessment naar evaluatie. Dit terwijl in de academische papers de term assessment wél gebruikt wordt (toevoeging Fabian) en academisch in Nederland wordt vertaald naar formatief TOETSEN (zie het werk van Christel Wolterinck / Doriene Hopster / Kim Schildkamp (UT ELAN docentenopleiding). 

Dit terwijl het SLO formatief evalueren aanhoudt, en CITO spreekt van formatief handelen. 

Bypass the term 🡪 student assessment capability (let students assess themselves). 

Hattie geeft aan dat uiteindelijk belangrijk is dat leerlingen zichzelf moeten kunnen beoordelen, omdat dit veel impact heeft op een goed leerresultaat.

Come up with interpretive feedback

Kids interpret 2 seconds / they are selective. Was the feedback heard / understood and actionable? 

Leerlingen gebruiken maar 2 seconden om een door de docent ‘gezonden opmerking’ te interpreteren. Dat maakt het noodzakelijk dat de docent expliciet en doelgericht de op dat moment relevante feedback formuleert. Dit houdt in dat de leerling op basis van de feedback meteen kan bedenken welke vervolgactie gepast is in het leerproces.

Controlling the narrative at the school is paramount. It comes down to school leadership. 

Are you a learning organization? 

Deze opmerking behelst het feit dat het professionaliseren binnen de school als noodzakelijke voorwaarde heeft dat de school wordt ervaren als leergemeenschap voor de docenten. Dit moet geloofwaardig door de leiding worden uitgedragen.

Blocking (blokonderwijs) the materials is a fallacy.

Interleaving makes more sense. 

Deze opmerking heeft betrekking op het feit dat Hattie benadrukte dat leerlingen met een aantal leerelementen afwisselend beter af zijn dan met 1 geconcentreerd leerelement dat van start tot eind wordt doorlopen, voordat een ander leerelement wordt opgestart. Blokonderwijs (eerst 1 week wiskunde, dan 1 week Engels, toevoeging Fabian) ziet hij dus als een niet goed functionerend systeem, bezien vanuit het perspectief van hoe leerlingen leren.

Dit rode deel hechtte ik (Fabian) veel waarde aan:

95% of 5 year olds like what is being taught

40% in high school likes what is being taught

Hattie connects this to actionable feedback.

Hattie gaat hier in op wat docenten in de school wel eens meemaken als “Op de basisschool zijn het kinderen, die nieuwsgierig zijn. Op de middelbare school zijn het pubers, die geen interesse hebben in ‘saaie zaken’ (toevoeging / interpretatie Fabian). Slechts 40% v/d leerlingen kan de aangeboden onderwerpen in de leerstof als legitiem interessant ervaren. Hattie geeft aan dat (ook) hier weer de kwaliteit van de feedback een belangrijke rol in heeft. Feedback moet tot gerichte vervolgactie kunnen leiden (‘actionable’)

Als het gaat om onderwijskundig handelen van de docent hanteert Hattie een duidelijk schema dat gebouwd is rondom het aantonen dat er een relevant leereffect heeft plaatsgevonden, en niet rondom het afwerken van een vooropgezette planning die gebaseerd is op het aftikken van curriculumelementen. Deze 6 stappen sprak hij expliciet uit als ‘de correcte manier’:

Diagnosis (what is the problem you face)
What is evidence based intervention?
How would you know it was successful?
How do you implement your intervention?
What’s your evidence of success?
What is your next step?

En dat constrasteert met deze ‘klassieke methode’, die dus ongewenst is:

Work the curriculum & Getting students to behave

Hattie geeft aan dat deze onderwijskundig verkeerde aanpak tot pedagogische problemen leidt (slechter leerlinggedrag). Dit terwijl dat leerlinggedrag onervaren docenten uitnodigt tot de gedachte dat er dus pedagogisch (in plaats van onderwijskundig) ingegrepen moet worden. Een medicijn gebaseerd op de verkeerde diagnose. Hattie verwoordt dat (verkort geformuleerd) ongeveer zo:

Perceived problem is not the actual problem, beginning teachers perceive wrongly.

Het is volgens hem ook logisch dat verkeerde interventies bij beginnende docenten plaatsvinden, omdat het inwerkprogramma op de scholen gebaseerd is op ‘het systeem’ en ‘de school’, en niet op de inzichten in hoe mensen leren:

Induction programs are about the school and the system, not about teaching / learning.

Hattie geeft aan dat een electriciën net zo waardevol is als iemand met een academisch beroep. 

Hattie is heel duidelijk in het stellen dat ouders niet altijd aan de kant van de leerling staan; ze hebben zelf ook een leerproces te doorlopen. Hattie geeft aan dat ouders dergelijke vragen niet aan hun kinderen moeten stellen, maar deze vragen moeten vervangen door ‘wat was jouw aha-moment tijdens het leren’. Het gesprek thuis moet gaan over het leren zelf, niet over de opgedragen taken.

Hoe meer ouders betrokken zijn bij het onderwijs hoe slechter het resultaat. “Leerlingen leren, de ouders niet”.

Labeling kids is a bad thing, bad outcome

Grouping is not a good idea.
It makes our job easier but it is not moral.

Deze opmerking had betrekking op het categoriseren van leerlingen op basis van bijv. leerniveau of leerproblemen, en op basis daarvan ‘gelijksoortige’ leerlingen bij elkaar zetten in 1 groep. Hattie ziet dat als een middel om ons werk makkelijker te maken, maar beschouwt het als immoreel. 

Age based curriculum = mad.
Level based curriculum = better
Temporary grouping on basis of levels yes, but no age grouping.

Hier geeft Hattie aan dat het idee dat een bepaalde leeftijd bij een bepaald curriculum hoort (of dat dit 1 op 1 moet worden gekoppeld) absoluut geen goed idee is. Een curriculum gebaseerd op nivea-lagen is beter. Als je dan leerlingen met hetzelfde niveau (met mogelijk verschillende leeftijden) bij elkaar zet (tijdelijk), is dat mogelijk een goed idee, maar dat geldt niet voor bijeenzetten van leerlingen, alleen maar omdat ze even oud zijn.

More kids are cruising / teaching kids below average.
Less than 2 % of prodigies become gifted adults.

Begaafde kinderen worden meestal (98%) geen volwassenen die op basis van die begaafdheid een passende (top-)functie bekleden. Verrijkingsstof is niet de juiste manier om ze te bedienen.

Enrichment puts them sideways. Parents don’t act on behalf of their kids. 

Problem based learning is implemented too early.

Autonomy is not the right element when thinking about gaining insight into whether a lesson is successful. Provide evidence and if you have it, share your practice. 

The Number of years of schooling is probably more important than the actual schooling outcome. 

It’s not our food and water, it’s the teachers (when asked about successes about the learning environment).    

Ook dit gedeelte vond ik (Fabian) waardevol:

Mijn gesprek met Hattie ging over autonomie, en vooral het aspect dat uiteindelijk het daar niet om gaat: docenten moeten bewijs kunnen overleggen van succes van leren, (dus niet het bewijs “kijk eens hoe lekker die les liep”). Is er sprake van legitiem leersucces, dan is het aan de docent dit te delen. Kan het bewijs niet overlegd worden, dan is duidelijk leiderschap van schoolleiding aan de orde. 

Wat was John Hattie op dreef… Met zijn uitvoerige uitleg en boeiende uitspraken en antwoorden hebben we bijna twee uur lang genoten van zijn expertise.

Well done, Gert en Bob!

En ’s avonds veel om over na te praten, op de Yarra Botanica – restaurantboot

Woensdag 21 februari:

Geschreven door: Roland

VO groep: Nossal Highschool
(PO groep: Clyde Creek Primary School ; volgt hieronder)

Vandaag zijn we naar de Nossal Highschool geweest, 50 km buiten Melbourne.

De Highschool is vernoemd naar Sir Gustav Joseph Victor Nossal. Hij was de oprichter, de naamgever, de inspirator, mentor en vriend van de school. Nossal is een wereldwijd erkend als onderzoeksleider op het gebied van biologie en immunologie. Het motto van de school komt van zijn hand: “Embrace the Challenge”.

We werden gastvrij ontvangen door de acting principal. Een vrouw met veel kennis over de school. Het gebouw was mooi, nieuw en ruim opgezet. In eerste instantie voelde het gebouw wat kil aan.

Er was nauwelijks reuring en geen leerling te bekennen. Tijdens de leswisseling kregen we het gevoel van een gewone school. 

Het programma bestond uit vier delen. We begonnen met een rondleiding door het gebouw. Als eerste liepen we naar een gebouw op de campus waar praktijkvakken werden gegeven. Denk hierbij aan LO, drama en muziek. Ook was er een ruim geoutilleerde gym voor de leerlingen. Wat ruimte betreft voor sport en drama hebben ze niet zuinig aan gedaan.

Door het hele gebouw waren lijfspreuken zichtbaar. In het praktijkgebouw waren de woorden disciplined, Synthesising, Creative, respectful, ethical zichtbaar op de muur. Allemaal doorleefde waarden die van toepassing zijn in hert onderwijs op Nossal. Toen we naar het  “hoofdgebouw” liepen werd pas goed zichtbaar hoeveel ruimte er om de school heen beschikbaar was voor “ontmoeting” en “sport”. Indrukwekkend. In het hoofdgebouw was het gebouw opgedeeld in deeldomeinen (homegroups). Dit zijn thuishonken voor jaarlagen. De domeinen hadden allemaal een eigen naam, zoals feniks of pegasus. De domeinen bestonden uit drie geschakelde lokalen die tot een ruimte gemaakt kon worden door de schuifpuien te openen. In de grote ruimtes stonden niet de standaard opstellingen van de tafels. In de lokalen hingen 6 mogelijke opstellingen. De docenten kunnen naar hartelust de ruimte inrichten. Tevens had ieder domein een aantal magnetrons staan die door zowel leerlingen als medewerkers werden gebruikt.

Wat sterk naar voren kwam was dat op basis van vertrouwen er gewerkt werd aan het volwassen maken en volwassen omgaan van/ met de leerlingen. Ook in dit gebouw zag je allemaal uitingen van bekende mensen (Gandhi bijvoorbeeld) om de visie te benadrukken. Ook was op deze school duidelijk dat ze trots zijn op de leerlingen. Werken, posters, uitingen van topprestaties werden zichtbaar getoond. Wat opviel was de rust in de school. Leerlingen die netjes door de gangen liepen tijdens wisselingen en tijdens lessen braaf hun ding deden. In totaal zitten er 842 leerlingen op deze highschool.

Na de rondleiding gingen we in gesprek met leerlingen. Ook deze school was een selective school. De leerlingen worden opgeleid tot het hoogste niveau. Dit werd ook duidelijk tijdens de mooie gesprekken met de leerlingen. Wat opviel was dat leerlingen veel extra’s doen buiten het curriculum om. Hiervoor worden ze beloond met een speldje wat weer bevorderend werkt voor een eventuele toelating tot een universiteit. De leerlingen spraken vol trots over hun school. Ze konden niet echt verbeterpunten benoemen en gaven aan dat deze school goed bij hen past vanwege de vele keuzemogelijkheden die ze kregen. Er is een kentering ontstaan in de leerlingenpopulatie. Waar er eerst meer jongens dan meisjes waren is dit nu redelijk in balans. De focus ligt veel op de exacte vakken. Wiskunde en Science worden door leerlingen veel gekozen. Engels is voor iedereen verplicht, al heb je hier we drie soorten in met verschillende invalshoeken. De leerlingen worden continu aangesproken op hun weg naar volwassenheid toe. De lesopbouw gaat van begeleid naar keuzemogelijkheden. Vaak vindt er een formatieve start plaats, waarna er adaptief gewerkt wordt. Er wordt echt gekeken naar de talenten, kwaliteiten en doelen van leerlingen. Hebben ze geen wiskunde nodig, dan is het ook niet nodig om in dit vak uit te blinken. Op deze school is wederom het gedragselement ondergeschikt aan de leercultuur. Leraren hoeven geen moeite te doen om leerlingen stil aan het werk te krijgen. De intrinsieke motivatie van leerlingen lijkt gigantisch te zijn, Ook omdat voor toelating op universiteiten bepaalde streefgetallen gehaald moeten worden.

Na de leerlingen waren de docenten (2 rondes, waaronder met een aantal teaching leaders) aan de beurt om met ons in gesprek te gaan. Wat opviel was dat de docenten niet echt de ruimte kregen van de principal om hun verhaal te doen. Ze nam geregeld het woord over. Tijdens deze gesprekken werd duidelijk dat de leerling vooral geactiveerd wordt. Door feedback te vragen op gemaakte testen en pas op te gaan voor het “eggie” als je voldoende feedback hebt opgehaald en deze hebt verwerkt in het definitieve product. Dan komt pas de docent in beeld. Een docent was vooruitstrevend bezig met flipping the classroom. Dit werkte voor deze docent erg goed. Voor anderen wat minder. We hebben het ook uitgebreid gehad over AI: is het een meerwaarde of een gevaar.

AI wordt ingezet. De leerlingen wordt geleerd of AI zinvol is, niet ingezet mag worden of op bepaalde vlakken/ momenten gebruikt mag worden. Wordt AI gebruikt, dan moet dit wel geverifieerd worden door de uitkomsten goed te analyseren. Mooi om te zien dat AI wordt “omarmd”. Maar wel met duidelijke onderwijsvisie. 

Het onderwijs is niet gebaseerd op een vast model. Autonomie bij de docent laten. De structuur is duidelijk op leerling- en docentniveau. De nadruk voor leren wordt gelegd op ontwikkeling/ progressie, waarbij de doorlopende leerling naar volwassenheid centraal staat. Er heerst een cultuur dat leren leuk is/ kan zijn, dat het geven van positieve feedback bijdraagt aan de ontwikkeling van de leerlingen. Een cultuur waarin iets extra’s doen iets voor jezelf oplevert. Wat toetsing betreft, wordt er weinig getoetst. Feedback, ontwikkeling gaat boven het summatief beoordelen. 

Digital Delivery Day …….

Tenslotte hebben we nog gesproken met verschillende secties. Wat mooi was om te zien, waren de ruimtes die de secties tot hun beschikking hadden. Dit werkt dan ook duidelijk gewaardeerd door de docenten. Trots op de ruimte, trots op de samenwerking. Een fullttime docent geeft 18 uur les (60 minuten) en voor de rest zijn ze bezig met ontwikkelingen. Iedere woensdag hebben ze 2 uur ontwikkeltijd.

Al met al een hele mooie dag op een mooie school.
Else overhandigt namens de groep een kadootje, om te danken voor de ontvangst.

PO groep: Clyde Creek Primary School

Donderdag 22 februari:

Alkira Secondary College (VO) en Mount Waverley North Primary School (PO).

Mount Waverley North Primary School (PO):
Geschreven door Manon:

Dankzij de inspanningen van Matt Sheehan van het Mount Waverley North Junior College, konden we een extra bezoek doen aan deze ‘feeding-school’. Matt vertelde maandag al dat veel van hun leerlingen hier vandaan komen en dat hun werkwijze goed aansluit bij het College. Dat willen we graag zien!

Ontvangen door vice principal Anthony Malelis, gaan we meteen de school in. Ons bezoek zal namelijk efficient moeten zijn, omdat we ons in de middag aansluiten bij de VO groep op Alkira. Opvallend zijn meteen al de grote, hoge ruimtes, waar we 4 of 6 klassen zien, slechts gescheiden door lage of halve wanden.

Ze kunnen elkaar dus deels horen en zien. We vragen ons af hoe het met het geluid zit. Volgens Anthony zorgt het hele hoge spitse plafond in het midden ervoor dat daar het geluid wordt geabsorbeerd. Desondanks valt op dat de ene leerkracht heel luid praat en de ander juist niet. De kinderen lijken eraan gewend te zijn en werken allemaal onverstoord en geconcentreerd door. We zien een aantal kinderen in rolstoelen en ook aangepaste tafels en stoelen.

We zien in een aantal klassen hoe het leren, de voortgang van het leren, zichtbaar is aan de muur.

Ook hangt er overal veel werk van de kinderen en prachtige kunstwerken en foto’s (gemaakt tijdens de fotoclub) aan de muren in de gangen. Iedere vrijdag doen álle kinderen alleen creatieve vakken. Heel bijzonder.

Verder zien we hier en daar duidelijke opsommingen van Learning Intentions of goals met bijbehorende succescriteria. In een aantal lessen valt op dat de leerlingen voortdurend in de ‘aan’ stand worden gezet: zij worden geactiveerd, zij overleggen met hun schoudermaatje, zij beschrijven wat ze gaan doen en hoe ze dat gaan aanpakken.

Moeilijk in te schatten wat de mate van formatief werken op deze school is. We horen van Anthony dat formatief werken een van de uitgangspunten is, en dat ze dit nog aan ’t verfijnen zijn.
Terug in de teamkamer zien we een mooi overzicht van 7 PLC’s en hun thema’s. Een aantal teamleden in een PLC richten zich op vraagstukken over het leren en doen verslag en overleggen vervolgens met de rest van het team.

Ook hier weer een enorm grote, jaloersmakende, uitnodigende en zonnige speelplaatsen. De kinderen rennen in de pauze vanuit de deuren van hun klaslokalen enthousiast naar buiten.

Veel kinderen spelen in de schaduw, want het is vandaag behoorlijk warm, tegen de 37 graden.

Al was het kort; we kregen een goede indruk van een school in een ‘normale’ wijk, die volgens ons aantrekkelijk activerend onderwijs biedt en een fijne sfeer heeft.

Ook dit team wil graag contact houden met onze groep: vragen stellen via de mail mag en kan en een tegenbezoek… dat lijkt hen een goed idee…. wie weet. :-)

Vrijdag 23 februari:

Een hele dag om in Melbourne te besteden… musea, aboriginal kunst en lekker flaneren bij 23 C.

Tegen 19:00 uur was het dan toch echt zover;; inpakken en wegwezen.
En wat een prestatie: 8 personen en 23 koffers in 1 busje :-)

Tja, en daar sta je dan… het busje moest eerst nog terug naar de verhuurder.
En wie mochten er op de koffers passen???

Zaterdag 24 februari:

Een korte reis van 2,5 uur van Guangzhou naar Beijing; het nieuwe Daxin vliegveld was enorm en vooral heel rustig.

Na een vlucht van 11,5 uur weer allemaal met koffers in Nederland aangekomen :-)
Wel thuis allemaal.