Donderdag 28 september:

Na een prima vlucht, de aankomst op het vliegveld van Toronto en door met de auto naar ons eerste bezoek.

Vandaag spraken met de schoolleider van Cawthra Park Secondary school: Terry Whitmell. Op deze school zitten leerlingen van ‘grade 9 t/m 12’ vanaf 15 jaar. De school heeft 1300 leerlingen en richt zich specifiek op de kunstvakken. Terry vertelde dat diverse scholen in de buurt zich specialiseren, aanvankelijk in het leven geroepen om krimp tegen te gaan. De krimp in de regio is een gevolg van de vergrijzing van de buurt. Doelstelling bij de specialisatie was om ook leerlingen van verder weg de school binnen te halen. Iedereen krijgt les in de kunstvakken, maar leerlingen die mee willen doen aan het kunstprogramma moeten hiervoor ook echt auditie doen.

Ook weer interessant: Terry merkte op dat Toronto een enorm diverse populatie heeft: alle nationaliteiten en culturen zijn goed vertegenwoordigd en 65% van de bevolking is niet in Canada geboren. Echter: de kunstdocenten zijn voor wat hun opleiding in het algemeen Europees/Engels georiënteerd. De school merkte dat vooral leerlingen die op dezelfde manier waren opgeleid en al jaren privéles hadden (denk vooral aan muziek en dans) door de auditie kwamen. Dat was uiteraard niet de bedoeling maar blijkt in de praktijk lastig oplosbaar. De eisen voor toelating zijn in feite nu verlaagd om te voorkomen dat er een soort ‘klassenjustitie’ ontstaat.

Het onderwijs in Canada is behoorlijk top-down georganiseerd. Het ministerie van onderwijs bepaalt het basis curriculum. Leerlingen mogen in vier jaar maar 34 zogenaamde ‘credits ‘behalen, waarschijnlijk om loodzware studiekeuzes te voorkomen. Voor Carwthra is het nu een uitdaging om én de kunstopleiding (8 credits in plaats van de gebruikelijke 4) op een hoog niveau te houden én daarnaast te zorgen dat leerlingen die dat willen voldoende modules op academisch niveau afsluiten. Veel leerlingen willen dit namelijk zelf: het merendeel van de leerlingen eindigt namelijk niet met een carrière in de kunst. Terry is met haar school erg bezig met het zorgen dat leerlingen zelf aan het roer staan, dat ze weten waar ze naar toe werken en dat ze dat ook kunnen laten zien. Zij gebruiken hiervoor sinds enige maanden het tool Sesamehq; deze kan worden ingericht met rubrics en zowel leerling als docent kan ‘bewijzen’ toevoegen. Goed om tijdens de reis in april 2018 eens te volgen hoe de school dat portfoliopakket heeft ingericht en hoe het in de praktijk bevalt.

Canada werkt momenteel met een landelijk en gedetailleerd uitgewerkt curriculum. Dat helpt wanneer een dergelijk tool moet worden ingericht, maar Terry merkte op dat zo’n curriculum ook kan gaan ‘knellen’. Vanuit het ministerie van onderwijs is aangegeven dat er een andere koers gevaren gaat worden waarbij het curriculum in ‘Global goals and skills’ beschreven zal worden.

Tijdens een rondleiding door de school vielen vooral de open cultuur, de positieve sfeer en de geweldige faciliteiten op. Zo heeft de school een theaterzaal, een zwembad, een grote bibliotheek, diverse drama lokalen, lokalen voor beeldende vorming, twee dansstudio’s en een schitterend muzieklokaal.

Bob Hofman is bezig met een project voor cultuurprofielscholen waarbij schoolleiders, docenten én leerlingen van scholen uit Canada en Nederland gezamenlijk een week werken aan kunstprojecten en deze ook gezamenlijk presenteren. Eerste uitdaging is om gezamenlijk vast te stellen hoe je zo’n kunstuiting eigenlijk zou kunnen beoordelen. Cawthra is één van de scholen in Canada die waarschijnlijk aan dit project gaat meedoen.

Vrijdag 29 september:

En natuurlijk kan bij een bezoek aan Toronto de CN-Tower niet ontbreken.

Zaterdag 30 september:

peerScholar dag.

Zondag 1 oktober:

Maandag 2 oktober:

Op bezoek bij de tweede school, waarmee we ons in april willen verbinden.
Na een uurtje rijden vanuit het hard van Toronto rijden we de parkeerplaats op. Een wat saaie buitenkant, van binnen op sommige plaatsen een beetje ‘versleten’. We gaan op zoek naar de receptie.. en dan Jim Kardash: een schoolleider waar de vonken van af spatten. Een enorme vernieuwer. De Mayfield secondary school heeft rond de 1900 leerlingen. Ongeveer de helft van de leerlingen volgt een speciaal kunstprogramma ‘RAP’ ( (Regional Arts Program) in één van de kunstrichtingen: beeldende kunst, drama, dans of muziek. Leerlingen doen (net als bij Cawthra) auditie of tonen – in geval van beeldende kunsten – hun portfolio. Ouders van RAP-leerlingen betalen per jaar $ 200 voor ‘speciale zaken’. Dit geld wordt bijvoorbeeld gebruikt om een uitvoerend kunstenaar gastlessen te laten verzorgen. Om uiteindelijk hun ‘RAP’-diploma te ontvangen verzamelen leerlingen 10 credits in hun kunstvak: 2 per jaar en dan nog tussendoor 2 extra. De RAP-leerlingen treden regelmatig op, niet alleen in de buurt maar tot ver daarbuiten en ook in het buitenland.

Jim Kardash is een schoolleider die radicale veranderingen niet uit de weg gaat. Hij is gestart met een pilot in 4 klassen waarbij leerlingen in hoge mate verantwoordelijkheid dragen voor het eigen leren, waarbij cijferloos wordt gewerkt en leerlingen uitsluitend beschrijvende feedback ontvangen. Aan de hand van een digitaal portfolio laten zij hun voortgang zien. Ook de schoolweek ziet er heel anders uit. Leerlingen gaan 4 dagen naar school en werken de vijfde dag in principe zelfstandig vanuit huis. Is hulp van een docent nodig dan kan hij deze wel bereiken. Docenten gebruiken deze vijfde dag in de week voor eigen scholing. Best heftig. Hij gaf zelf al aan dat hij door het bestuur soms wordt afgeremd en dat hij zich dat heel goed kan voorstellen. Hij merkt ook op dat deze nieuwe manier van werken ook niet bij alle leerlingen past. Er zijn leerlingen die het op dit moment (nog) nodig hebben dat ze duidelijk te horen krijgen wat ze moeten doen en een dergelijke vrijheid niet aankunnen. Hij merkte op dat in zo’n geval het de uitdaging is om die leerlingen te geven wat ze nu aankunnen maar ze zover zien te brengen dat ook zij een stap kunnen zetten naar meer zelfstandigheid. Jim heeft zich laten inspireren door o.a. Starr Sackstein die zelf in de VS al een aantal jaren praktisch cijferloos werkt en hier meerdere boeken over heeft geschreven. Zij komt 5 oktober naar Mayfield om een workshop te geven voor ouders en één voor docenten. Jim merkt op dat het ook/juist voor ouders een grote stap is om geen cijfers meer te hebben als houvast. Daarom is het van belang om ouders hier heel goed bij te betrekken.

Jim noemde een aantal titels van boeken die hij als waardevol heeft ervaren bij zijn zoektocht naar ‘betekenisvol leren’, leuk om hier te delen:

• Starr Sackstein: Hacking assessment

• Starr Sackstein: Teaching students how to assess

• Starr Sackstein: Peer feedback in the classroom

• Simon Sinek: Start with why

• George Couros: The innovator’s mindset

• Adam Grant: Originals

Na een inleidend gesprek volgde er een rondleiding door de school, ook hier weer een open en spontane ontvangst. Jim Kardash nam ons allerlei klassen in en uitlegde wat we kwamen doen. Ook hier enthousiaste reacties van alle docenten die we spraken.